Zo gebruik je een ATA-carnet bij tijdelijke in- en uitvoer

  • Marco van Hagen
  • Achtergrond
  • Bijgewerkt 25 juli 2024
  • 4 min
  • Runnen en groeien
  • Internationaal

Een ATA-carnet gebruik je voor spullen die je meeneemt naar een land buiten de EU en weer terug. Dit heeft een zakelijk doel, zoals handelsmonsters, tentoonstellingsmateriaal en beroepsmateriaal. Zo betaal je geen invoerrechten en btw. In dit artikel krijg je uitleg over een ATA-carnet en hoe je dit document aanvraagt. En lees je hoe je tijdelijk goederen in- en uitvoert als je geen ATA-carnet kunt gebruiken.

Maak van je exportplannen een succes

Krijg waardevolle tips in onze e-mailserie over exporteren

Meld je aan

Met een ATA-carnet doe je snel en eenvoudig aangifte bij de douane. Voor de uitvoeraangifte in Nederland en de invoeraangifte in je bestemmingsland. En je wederuitvoer en wederinvoer op de terugreis. In Nederland vraag je ATA-carnets aan bij KVK.

Wel of geen ATA-carnet

Zo’n 80 landen over de hele wereld accepteren het ATA-carnet. Dit spraken zij af in een ‘ATA-conventie’. In deze conventie staat ook voor welk doel je het ATA-carnet gebruikt. Dit is voor:

  • Handelsmonsters.
    Met handelsmonsters bezoek je je buitenlandse zakenrelatie. Hiermee laat je zien hoe het product werkt of eruit ziet.
  • Tentoonstellingsmateriaal.
    Met tentoonstellingsmateriaal neem je deel aan buitenlandse beurzen, tentoonstellingen, sportevenementen en congressen.
  • Beroepsmateriaal.
    Met beroepsmateriaal doe je plaatselijk werkzaamheden. Hiervoor heb je bijvoorbeeld foto-, video- en filmapparatuur, muziekinstrumenten of toneel- en theaterspullen nodig. Ook gereedschappen voor het doen van onderhoud, reparatie en service vallen hieronder.

Sommige landen accepteren geen ATA-carnet of alleen voor een deel van het gebruiksdoel. Welke landen dat zijn vind je in de KVK ATA-carnet landenlijst.

De spullen die je bij je hebt, verkoop je op dat moment niet. Je neemt ze mee terug. Ze helpen je bij het afsluiten van een opdracht of het doen van plaatselijke werkzaamheden. In de handleiding voor gebruik van het ATA-carnet staat meer informatie.

Aanvragen ATA-carnet

Een ATA-carnet is een papieren document. Je vraagt het digitaal aan bij KVK. Hiervoor maak je eerst een account aan op e-ata.nl. Met onderstaande downloads bereid je je digitale aanvraag ATA-carnet voor:

Als je aanvraag compleet is, maakt KVK het ATA-carnet in orde. Je ontvangt het document binnen drie tot vijf werkdagen per aangetekende post.

Geldig maken

Voordat je met een ATA-carnet de grens overgaat, maakt de Nederlandse Douane het document geldig. De douane controleert de producten en zet hierna een stempel en handtekening op het carnet. Deze manier van werken is verplicht. Met een ongeldig ATA-carnet weigert de douane in het bestemmingsland je spullen.

Aanvraagkosten

De kosten voor het aanvragen van een ATA-carnet staan vermeld in het tarievenoverzicht. Je betaalt ook een premie. De hoogte van de premie hangt af van de waarde van de spullen die je meeneemt. Je krijgt een factuur van KVK. Informeer voor je een ATA-carnet aanvraagt naar de totale kosten. Neem hiervoor contact op met team ATA: 088 585 1884.

Geldigheid ATA-carnet

Een ATA-carnet is na afgifte door KVK één jaar geldig. Let op: het bestemmingsland kan eisen dat je met je spullen het land al binnen dat jaar verlaat. Zelfs als het ATA-carnet nog geldig is.

De praktijk

Een voorbeeld. Je maakt machines en neemt deel aan een beurs in Bosnië-Herzegovina. Je neemt een paar machines mee die je laat zien aan beursbezoekers. Na afloop van de beurs neem je je machines mee terug naar Nederland. Met een ATA-carnet voer je de machines tijdelijk in bij de Bosnische douane. Je betaalt geen invoerrechten en btw.

Een ATA-carnet heeft verschillende inlegvellen voor de douane:

  • Een uitvoerstrook voor de douanepost in de EU waar de machines de EU verlaten.
  • Een invoerstrook voor de Bosnische douanepost waar de machines Bosnië binnenkomen.
  • Een wederuitvoerstrook voor de Bosnische douanepost waar de machines Bosnië na je beursdeelname weer verlaten.
  • Een wederinvoerstrook voor de douanepost in de EU waar de machines de EU weer binnenkomen.

De invulstroken blijven in het ATA-carnet zitten. Alle douaneposten zetten daarop waar en op welke datum ze welke spullen controleerden. Zo bewijs je de hele reis van je machines wanneer ze weer in de EU terug zijn. De vervoerder van de machines laat het ATA-carnet voor controle zien bij de douanepost.

De wederuitvoerstrook met de stempels en handtekening van de Bosnische douane is belangrijk bewijs. Je laat daarmee zien dat de machines Bosnië uit zijn. Zo voorkom je dat je achteraf alsnog invoerrechten en btw aan de Bosnische douane betaalt.

Doorvoer

Als je met je vrachtwagen bijvoorbeeld via Servië naar Bosnië rijdt, heb je ook doorvoerstroken in je ATA-carnet. Deze zijn voor de twee douaneposten in Servië tijdens je doorreis door dit land. Tip: zorg dat de douane de goederen die je invoert met een ATA-carnet gemakkelijk herkent. Maak een duidelijke omschrijving van de producten en vul deze aan met merktekens, typenummers en serienummers.

Terugsturen na gebruik

Na gebruik stuur je het hele ATA-carnet met alle stroken en eventuele niet gebruikte inlegvellen terug naar KVK. Stuur dit per aangetekende post naar: KVK, afdeling Carnets, Postbus 2852, 1000 CW Amsterdam. Dit doe je ook als de geldigheidsduur van het ATA-carnet voorbij is. Je bent dit verplicht, want KVK controleert na afloop of je het ATA-carnet volgens de richtlijnen hebt gebruikt.

Zonder ATA-carnet

Een ATA-carnet kun je niet altijd gebruiken. Bijvoorbeeld als het land van bestemming geen lid is van de ATA-conventie. Of als het land voor je gebruiksdoel geen ATA-carnet accepteert. Controleer dit in de KVK ATA-carnet landenlijst. Je doet dan een tijdelijke invoer van de spullen zonder ATA-carnet. In het landenoverzicht van RVO zoek je op hoe je tijdelijke invoer plaatselijk regelt.

Plan voor vertrek extra tijd voor douaneprocedures. En reserveer geld voor de de buitenlandse douane. Zij willen zeker weten dat ze invoerrechten en btw krijgen. Voor het geval je de meegenomen spullen daar definitief invoert en niet mee terugneemt. Je schiet dit bedrag vooraf voor ofwel betaalt dit als borg. Zonder ATA-carnet sta je persoonlijk borg. De borg krijg je terug als je alle spullen weer uit het land meeneemt. 

Zo werkt het

Zonder ATA-carnet regel je een tijdelijke uitvoer in Nederland en een tijdelijke invoer in het bestemmingsland. Voor je vertrekt en wanneer je terugkomt doorloop je de volgende stappen:

  1. Voor vertrek.
    Doe een uitvoeraangifte bij de Nederlandse Douane. Zorg voor een duidelijke productlijst met merk-, serie- en typenummers. Op een vliegveld doe je dit mondeling bij de douane voor spullen die je in je handbagage meeneemt. Als je spullen in het ruim van het vliegtuig meeneemt doe je elektronisch aangifte. Dat gaat ook zo als je met een boot, truck of trein reist. Regel hiervoor een logistieke dienstverlener, zoals een expediteur.
  2. Bij terugkomst.
    Geef bij de Nederlandse Douane aan dat je spullen terugkerende goederen zijn. Je betaalt dan geen invoerrechten, btw en eventuele accijns. Voorwaarde is dat dezelfde spullen binnen drie jaar in dezelfde staat terugkomen. Als bewijs hiervoor laat je de eerdere uitvoeraangifte zien.

Anderen lezen ook