Zelfstandig en zwanger: alles over de ZEZ-uitkering en meer

In dit artikel lees je de ervaringen en tips van Anouk Prins, eigenaresse van adviesbureau Prins Momentum, Gabriella van Rosmalen, eigenaresse van De SEO-School, Lindy van Herwerden, eigenaresse van Soak-Store en Lotte van den Broek, eigenaresse van marketingbureau Lots of Marketing. Zij vertellen over hun zwangerschap, tegen welke financiële en fysieke obstakels zij aanliepen, hoe het aanvragen van de ZEZ-uitkering in zijn werk gaat en hoe zij zich voorbereidden op hun zwangerschapsverlof.

Hoe regelde je de financiën tijdens je zwangerschap?

Anouk Prins, eigenaresse van adviesbureau Prins Momentum, vond het financiële plaatje rondom haar zwangerschap lastig. “De ZEZ-uitkering was niet gelijk aan mijn inkomen. Hierdoor ontstond een financieel gat tijdens mijn zwangerschapsverlof. Daarnaast had ik geen zekerheid op werk na mijn verlof. Die onzekerheid heeft grote invloed gehad op de keuze om wel of niet voor een kindje te gaan. Ook al had ik een buffer opgebouwd, het voelde of ik in het diepe sprong.”

Ook Gabriella van Rosmalen, eigenaresse van De SEO-school, bouwde een buffer op. “Hoewel ik had uitgerekend dat we het op het salaris van mijn man konden redden, had ik de maanden voor mijn zwangerschapsverlof extra gewerkt.”

Lindy van Herwerden, eigenaresse van Soak-Store had geen financiële back-up nodig, omdat de verkoop van de producten in haar webshop doorliep. “Er bleef omzet binnenkomen, maar die was wel lager dan normaal omdat ik minder actief was op social media.”

De ZEZ-uitkering aanvragen, hoe ging dat?

“De uitkering is niet hoog, maar het is fijn dat de zwangerschapsregeling bestaat”, vertelt Lotte van den Broek, eigenaresse van marketingbureau Lots of Marketing. “Het aanvragen van de ZEZ-uitkering bij het UWV ging makkelijk, maar ik hoorde pas tijdens mijn zwangerschapsverlof dat ik de uitkering kreeg. Dat zorgde voor de nodige spanning. Ik had de ZEZ-uitkering op tijd aangevraagd. Dat mag vanaf het moment dat je 24 weken zwanger bent. Ik hoor van andere ondernemers dat ze ook lang moesten wachten. Uiteindelijk komt het goed als je aan de criteria voldoet.”

Waar liep je tegenaan tijdens je zwangerschap?

Prins liep vooral tegen het verschil in zekerheden aan tussen zwangere vrouwen in loondienst en zwangere zelfstandigen. “Ik weet dat ik meer risico loop als ondernemer. Dat is mijn eigen keuze. De overheid stimuleert ondernemerschap, maar de beperkte faciliteiten voor zwangere vrouwen werken ontmoedigend. Zo was ik de eerste weken van mijn zwangerschap misselijk, waardoor ik niet kon werken. Hiervoor is geen vangnet.”

Van den Broek had vooral last van fysieke beperkingen. “Ik had me vergist in mijn energielevel. Ondanks de vermoeidheid gaf ik net zoveel als voor de zwangerschap”, vertelt ze openhartig. “Als ik erop terugkijk denk ik, wat was ik streng voor mezelf. Ik was bang om klanten teleur te stellen.”

“Kan ik na het zwangerschapsverlof op mijn oude niveau terugkeren? Nemen ze een ondernemer met kind wel serieus? Dat vroeg Van Rosmalen zich tijdens de zwangerschap vaak af. “Achteraf waren deze belemmerende gedachten niet nodig en kon ik het werk na mijn zwangerschap snel oppakken.”

Van Herwerden vond vooral de opmerking van anderen vervelend. “Tijdens mijn zwangerschapsverlof was ik regelmatig aan het werk. Mensen in mijn omgeving uitten hun kritiek en vonden dat ik meer rust moest pakken. Ik voelde me goed en vond het irritant dat mensen zich zo met mij bemoeiden.”

Hoe heb je je als zelfstandige voorbereid op het zwangerschapsverlof?

Van Herwerden vond een vervanger voor in de winkel en hield haar webshop open tijdens haar zwangerschapsverlof. “Normaal verzend ik bestellingen iedere dag. Tijdens mijn verlof bracht ik dat terug naar twee keer per week. Daarnaast kreeg ik hulp van mijn familie. Minder verzendmomenten vond ik spannend, omdat ik niet wist hoe klanten hierop zouden reageren. Gelukkig waren mijn klanten begripvol. Verder had ik geen doordacht plan en verliep mijn zwangerschap gelukkig goed. Het had ook anders kunnen lopen. In dat geval was het slim geweest om een plan B te hebben. Dat had ik niet.”

“Ik had mijn werk zo geregeld dat ik er echt even uit kon tijdens mijn zwangerschapsverlof” vertelt Van Rosmalen. “De projecten waar ik persoonlijk contact heb met opdrachtgevers, had ik afgerond of ‘on hold’ gezet. Dat was echt even plannen van tevoren.”
Ook Prins koos er bewust voor om alles stil te leggen tijdens haar verlof. “Op LinkedIn plaatste ik een paar dagen voor mijn verlof het bericht ‘De stekker gaat er echt even uit’. Mijn opdrachtgevers bracht ik eerder persoonlijk op de hoogte.”

Heb je het werk tijdens je zwangerschap uitbesteed?

Van den Broek had tijdens haar zwangerschap geen werkzaamheden uitbesteed aan een andere ondernemer. “Dat zou ik bij een eventuele volgende zwangerschap anders doen. Sinds kort heb ik hulp bij administratieve taken. Die werkzaamheden zijn voor mij echte energieslurpers. Die had ik veel eerder moeten uitbesteden. Zeker tijdens de zwangerschap.”

Ook Van Rosmalen besteedde haar werk niet uit: “Ik zie dat zwangere zelfstandigen soms aan een andere ondernemer vragen of zij tijdelijk het werk over willen nemen. Dat is verstandig, want ik merkte dat het veel tijd kostte om mijn online zichtbaarheid op het oude niveau te krijgen. Aan de andere kant is het lastig om dingen los te laten.”

“Ik was blij dat ik iemand gevonden had die in de winkel wilde staan” legt Van Herwerden uit. “Mijn socialmedia-accounts wilde ik wel zelf blijven beheren, ook al had ik daar minder tijd voor. De toegevoegde waarde van mijn webshop is mijn persoonlijke aandacht. De reacties die ik geef onder mijn socialmedia-posts worden gewaardeerd. Daarnaast is het goed voor de bereikcijfers als ik online ben en actief reageer op de opmerkingen van mijn volgers. Ik besefte naderhand dan ook hoeveel impact mijn socialmedia-posts en aanwezigheid in de winkel op de verkoopcijfers heeft.”

Door wie liet je je informeren?

Prins vond via social media een aantal ondernemende vrouwen bij haar uit de buurt. “Ik heb ze gewoon benaderd met een aantal vragen. We spreken elkaar nog steeds over het moederschap in combinatie met het ondernemen. Uit deze connecties zijn leuke nieuwe contacten voortgekomen.”

Van Herwerden had vooral veel informatie gekregen van de verloskundige en het UWV. Daarnaast vond ze het fijn om met andere ondernemers in contact te zijn. “Ik volg een aantal Facebookgroepen waar vrouwelijke ondernemers vragen en uitdagingen delen over zelfstandig en zwanger zijn. Het is fijn om te weten waar zij tijdens hun zwangerschap tegenaan liepen en hoe ze dit oplosten.”

Van den Broek kreeg advies van andere ondernemers: “Ik omgeef mij online met veel andere ondernemende moeders. Door mijn ervaringen te delen voelde ik me niet alleen en kreeg ik handige tips.”

Hoe heb je je werk na je verlof opgepakt?

"Omdat ik het grootste deel van mijn klanten online aantrek, zorgde het zwangerschapsverlof voor spanning. Ik was online minder zichtbaar en wilde graag ‘groots’ terugkomen", vertelt Van den Broek. “Bij terugkeer had ik een online campagne opgezet om nieuwe klanten te werven. Dat heeft gewerkt. Vanaf dat moment ging mijn business enorm groeien. Achteraf waren alle onzekerheden niet nodig. Integendeel.”

Anouk heeft zich na haar zwangerschapsverlof een doel gesteld. “In 2021 wil ik mijn omzet van 2019 evenaren. Na mijn verlof ben ik minder uren gaan werken. Al snel merkte ik dat ik daardoor te weinig tijd had. Daarom gaat Jules inmiddels 1 extra dag naar de opvang. Na mijn verlof kon ik het project afronden dat ik voor mijn verlof ‘on hold’ had gezet. Uit deze opdracht zijn weer nieuwe opdrachten ontstaan. De grootste uitdaging op dit moment is het zoeken van de juiste balans en mezelf rust gunnen.”

ZEZ-uitkering en kinderopvangtoeslag

Zwangere ondernemers hebben recht op de Zelfstandige en Zwanger-regeling (ZEZ) van het UWV. Je krijgt de uitkering voor minstens 16 weken. Als je in het jaar voordat je zwanger werd minimaal 1.225 uur als zelfstandige werkte, ontvang je de maximale uitkering. Die is gelijk aan het minimumloon. Werkte je in dat jaar minder dan 1.225 uur, dan is de uitkering lager en afhankelijk van de hoogte van je winst in dat jaar. Heb je een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV)? Dan ontvang je van de verzekering vaak ook een uitkering. De hoogte en voorwaarden verschillen per verzekeraar. Alle ondernemers in dit artikel ontvingen de ZEZ.

Als zelfstandige heb je ook recht op kinderopvangtoeslag van de Belastingdienst. Hoeveel kinderopvangtoeslag je krijgt, hangt af van een aantal dingen. Denk aan je inkomen, of je een toeslagpartner hebt en het aantal uren dat je kindje naar de opvang gaat.