Wet DBA: voorkom schijnzelfstandigheid
- KVK Redactie
- Achtergrond
- 18 december 2024
- 2 min
- Personeel, Wetten en regels
Je bent als zelfstandige ingehuurd. Je opdrachtgever betaalt geen loonbelasting en jij hebt belastingvoordelen als ondernemer. Maar vindt de Belastingdienst dat je eigenlijk in loondienst bent? Dan lopen jij en je opdrachtgever vanaf 2025 risico op een naheffing.
Inzicht in verzekeringen
De KVK Verzekeringscheck helpt je je verzekeringen te kiezen
In de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) staat uitgelegd wanneer bij een opdracht sprake is van ondernemerschap of loondienst en uitzendwerk. Werk je als zzp’er (zelfstandige zonder personeel) maar voldoe je niet aan de voorwaarden, dan heet dat schijnzelfstandigheid.
Daar treedt de Belastingdienst vanaf 2025 strenger tegenop. Zo kan een opdrachtgever na een boekenonderzoek een naheffing krijgen. 2025 is een . Vanaf 2026 kan een opdrachtgever ook een boete krijgen.
Voorwaarden voor ondernemerschap
Kenmerken voor het zelfstandig uitvoeren van een zijn onder meer dat je zelf de werktijden bepaalt en je eigen gereedschap gebruikt. Als zelfstandige geef je geen leiding aan medewerkers van de opdrachtgever en bepaal je zelf hoe je je werk uitvoert. Voorbeeld: een schrijver tikt vanuit huis op zijn eigen laptop een advertentietekst voor de website van zijn opdrachtgever. De opdrachtgever heeft zelf geen schrijvers in dienst.
Doe je werk dat medewerkers van de opdrachtgever ook doen? Dan kan dat wijzen op loondienst of uitzendwerk. Voorbeeld: een schrijver tikt op een desktop op de redactie een artikel voor een tijdschrift. Dat doet hij onder leiding van de hoofdredacteur. Of een kok staat week in week uit bij hetzelfde restaurant in de keuken.
Gevolgen schijnzelfstandigheid
Heb je als zzp’er een opdracht aangenomen terwijl je niet voldoet aan de voorwaarden voor ondernemerschap, dan ben je schijnzelfstandig. Ontdekt de Belastingdienst die schijnzelfstandigheid, dan kunnen de gevolgen groot zijn voor jou en je opdrachtgever.
Als je belastingvoordelen voor ondernemers hebt gekregen, moet je die terugbetalen. Denk aan zelfstandigenaftrek of startersaftrek. Je opdrachtgever moet alsnog loonheffing en pensioen betalen. Ook kan die vanaf 2026 een boete krijgen. Je hebt mogelijk recht op een contract voor loondienst bij je opdrachtgever.
Schijnzelfstandigheid voorkomen
De Wet DBA geeft aan dat een zzp’er en opdrachtgever hun moeten beoordelen. Werken jullie samen als zzp'er en opdrachtgever? Of als werknemer en werkgever? of de opdracht geschikt is voor ondernemerschap.
Voor die controle bestaan hulpmiddelen:
- Deze check van de Belastingdienst: Wanneer is sprake van
- Een voor opdrachtgevers van het Ondernemersplein.
- Deze van de Rijksoverheid.
Om je werkrelatie met je opdrachtgever op papier te zetten, kun je een modelovereenkomst gebruiken. Die zijn goedgekeurd door de Belastingdienst. De modelovereenkomsten zijn geldig tot eind . De Belastingdienst keurt geen nieuwe modelovereenkomsten meer . Op de website de vind je meer informatie.
Handhaving en wetgeving
Als een opdrachtgever de Wet DBA overtreedt, kan de Belastingdienst in 2025 na een boekenonderzoek maatregelen . Denk aan een naheffing voor de loonbelasting. Die naheffing gaat niet verder terug dan 1 januari 2025. Dat kan wel als jij en je opdrachtgever je expres niet aan de regels hebben gehouden (kwaadwillendheid).
De Belastingdienst kan voor een boekenonderzoek ook eerst een waarschuwing geven. De opdrachtgever krijgt zo de tijd zijn boeken op orde te maken. De dienst kan vanaf 2026 boetes aan opdrachtgevers voor schijnzelfstandigheid.
Een is in de maak. Die moet de regelgeving rond schijnzelfstandigheid duidelijker maken. Het vorige kabinet heeft in die wetswijziging voorgesteld om een minimale uurvergoeding in te voeren voor zelfstandige opdrachtnemers. Ook is duidelijker omschreven hoe een opdrachtgever een zzp’er mag aansturen.
