Scheiden als je een eigen zaak hebt: zo werkt het

Bijna 40 procent van alle huwelijken in Nederland eindigt in een echtscheiding (CBS, 2018). Het kan jou en je partner ook gebeuren. Bij de eerste stappen om de scheiding echt in gang te zetten doemen grote vragen op. Hoe ga je het praktisch allemaal regelen? En wat zijn de gevolgen voor mijn bedrijf? Kan ik de continuïteit waarborgen? En heeft mijn partner ook recht op een deel van de waarde van het bedrijf?

Voortbestaan van je bedrijf

Een echtscheiding heeft effect op je onderneming. Tijdens de dagelijkse gang van zaken en op financieel vlak. Het voortbestaan van je bedrijf is een van de dingen die voorop moet staan. Het bedrijf is een deel van je leven, het geeft je inkomen en het vertegenwoordigt een waarde. Bij een noodgedwongen beëindiging van het bedrijf zijn beide partners niet gebaat. Na het verwerken van de eerste heftige emotie is het goed om het proces van de scheiding zoveel mogelijk rationeel in te steken. Je realiseren dat emotie niet de beste raadgever is. Er samen uitkomen door wat te geven en te nemen.

Huwelijkse voorwaarden of gemeenschap van goederen?

Tijdens de scheiding speelt de manier waarop jullie zijn getrouwd een grote rol. Bij een gemeenschap van goederen moet er een verdeling van alle bezittingen en schulden plaatsvinden. Binnen het gemeenschappelijk bezit kan de waarde van je bedrijf vallen.

Veel ondernemers hebben huwelijkse voorwaarden opgesteld. En hebben daarmee veiligheid ingebouwd voor onzekere toekomstige gebeurtenissen. Heb jij ook huwelijkse voorwaarden? Dat scheelt in elk geval een stuk onderhandelen. Zeker als je het vermogen en de schulden van je bedrijf buiten het gemeenschappelijke bezit hebt gehouden. Bij een scheiding is dan geen verdeling van de waarde van je bedrijf aan de orde.

Verrekenbeding in huwelijkse voorwaarden

Er is echter wel een belangrijk aandachtspunt als de echtscheiding in gang wordt gezet. Zijn jullie huwelijkse voorwaarden nog wel actueel? Bij het opstellen van huwelijkse voorwaarden wordt vaak een ‘verrekenbeding’ opgenomen. Een verplichting die partners jaarlijks financieel met elkaar afstemmen.

Notaris André Bosscher uit Groningen is niet direct een voorstander van een verrekenbeding in huwelijkse voorwaarden. ‘’De getrouwde partners moeten zich ook echt naar die huwelijkse voorwaarden gedragen.’’ Heb je die huwelijkse voorwaarden al jaren in een keukenkastje liggen en hebben jullie er nooit naar gehandeld? Dan kan een rechter in zijn uitspraak alsnog zeggen dat er toch een gemeenschap van goederen is. En daarmee is die ooit bedachte en geregelde veiligheid uit het verleden van tafel.

Je ex belt KVK

Bij de adviseurs van het KVK Adviesteam komen dagelijks vragen binnen over een echtscheiding. Opvallend daarbij is dat de meeste vraagstellers de partners van de ondernemer zijn. De rode draad van die vragen is dat partners kennisachterstand over het bedrijf van de ondernemende partner hebben. Wat gaat er in om? Heb ik recht op inzage in de boeken? Bosscher: ‘’Met een verrekenbeding in huwelijkse voorwaarde moet er wel een bepaalde mate van openheid zijn. Ook hier geldt, blijf handelen naar de afspraken in je huwelijkse voorwaarden.”

Wijziging gemeenschap van goederen

Sinds 1 januari 2018 is de Wet beperkte gemeenschap van goederen van kracht. Ben je vóór deze datum getrouwd zonder huwelijkse voorwaarden? In dat geval vallen alle bezittingen en schulden vooraf aan het huwelijk in de gemeenschap van goederen. Ook de waarde van je onderneming. Ben je getrouwd na 1 januari 2018? Dan is het vermogen dat je samen opbouwt vanaf de huwelijksdatum gemeenschappelijk. Had je al een bedrijf? Dan blijft dit privé. Als ondernemende partner moet je dan wel een vergoeding betalen aan ’de gemeenschap’. Dit houdt in dat je als ondernemer tijdens je huwelijk een vooraf afgesproken bedrag, uit de zaak, met je partner deelt. Dit is om te voorkomen dat je buiten bereik van je partner onevenredig bedragen in je bedrijf reserveert.

Het proces van echtscheiding

Willen jullie er samen in goed overleg uitkomen? Schakel dan een mediator in. Een onafhankelijke begeleider die jullie wensen in kaart brengt en het proces in die richting begeleidt. De uiteindelijke overeenkomst waarin je vastlegt hoe de scheiding vorm krijgt, heet een echtscheidingsconvenant. Hierin wordt de verdeling van de bezittingen vastgelegd, de eventuele alimentatieverplichtingen en bijvoorbeeld de afspraak over toekomstige verrekening van pensioenuitkeringen. Als er kinderen zijn moet je ook een ouderschapsplan maken. Het verzoek tot het uitspreken van de echtscheiding moet je met behulp van een advocaat voorleggen aan de rechter. De rechter neemt dan ook de afspraken uit het echtscheidingsconvenant en ouderschapsplan op in de echtscheidingsbeslissing.

Lukt gedurende het echtscheidingsproces het overleg samen niet meer? Dan zal elke partner afzonderlijk een advocaat in de arm moeten nemen. Communicatie zal meer tijd vergen en de kosten zullen hoger zijn. Én dan heb je niet meer alle keuzes in eigen hand.

Is er via de begeleiding van de advocaten geen overeenkomst te bereiken? Dan zal de rechter uiteindelijk uitspraak doen en, als dat in de procedure is gevraagd, ook de verdeling van de gezamenlijke bezittingen en schulden bepalen. Na de uitspraak van een rechter en het verstrijken van de beroepsperiode wordt de scheiding ingeschreven bij de gemeente. Dan ben je daadwerkelijk gescheiden.

Let op dat ook al ben je daadwerkelijk gescheiden, bepaalde bezittingen nog apart via de notaris moeten worden verdeeld. Als de woning of de aandelen van de bv tijdens het huwelijk deel uitmaakten van de gemeenschap van goederen, moeten deze bezittingen bij notariële akte van verdeling worden toegedeeld aan de ex-partner die hiermee verder gaat.

Geregistreerd partnerschap

Ben je niet getrouwd maar zijn jullie geregistreerd partners van elkaar, dan gelden dezelfde regels bij uit elkaar gaan. Hierop is 1 uitzondering als jullie geen kinderen hebben of de kinderen zijn ouder dan 18 jaar. In dat geval kan je scheiden zonder dat de rechter eraan te pas moet komen. Wel moet er met behulp van een advocaat of een notaris een beëindigingsovereenkomst gemaakt worden. De advocaat of notaris stuurt de beëindigingsovereenkomst naar de gemeente. Zodra de beëindigingsovereenkomst bij de gemeente is ingeschreven ben je gescheiden.

Wat is de waarde van mijn bedrijf?

Een simpel uitgangspunt is de waarde die in de boekhouding, op de balans, is vermeld. Eventueel met een correctie als de werkelijke (markt)waarde hoger ligt. Maar wat als je met je adviesbureau alleen een laptop op je balans hebt staan? Als het bedrijfsonroerend goed een flinke meerwaarde heeft? Of als je voor de uitkoop van je partner financiering aan moet vragen en daardoor je winstgevendheid een stuk lager wordt? Bij de waardering van een bedrijf spelen daarom meer zaken een rol dan alleen een balanswaarde. De meest zuivere manier om de waarde van een bedrijf te bepalen is te kijken naar toekomstige kasstromen. Daarbij wordt rekening gehouden met toekomstige kansen en bedreigingen van het bedrijf. Deze manier van bedrijfswaardering laat je meestal doen door een deskundige, zoals een accountant of waarderingsspecialist.

Je partner uitkopen

Je kunt je ex-partner ook uitkopen. Gerard Hoving van Harrier Accountants neemt als mediator echtscheidingszaken voor zijn rekening. “Na een waardering van het bedrijf door de accountant, komt het bedrag waarmee je je ex kunt uitkopen in beeld. Komt de continuïteit van het bedrijf in gevaar, dan proberen we het bedrag over een periode uit te smeren”. Ook geeft Hoving aan dat een constructieve opstelling van beide partners belangrijk is: “De eerste zorg is dat de onderneming niet in gevaar komt. Mijn tip is dat een scheidingsverzoek bij voorkeur gezamenlijk wordt gedaan. Er moet geen geruzie zijn over wie voor de kosten voor de verzorging van de hond opdraait. Blijf praktisch.”

Alimentatieverplichting

Als jullie kinderen hebben zullen jullie beiden, naar draagkracht, moeten bijdragen aan de kosten voor de kinderen. Dit is de kinderalimentatie. Daarnaast kan de ene partner aan de andere partner partneralimentatie moeten betalen. Om uit te rekenen of dit moet en hoeveel er dan betaald moet worden, wordt gekeken naar de draagkracht van de partij met het hoogste inkomen en de behoefte van de partij met het laagste inkomen.

De periode waarin partneralimentatie betaald moet worden is in de meeste gevallen gelijk aan de helft van het aantal jaar dat jullie getrouwd waren en heeft een maximum van 5 jaar. Wel gelden hierop een paar uitzonderingen.

Heb jij als ondernemer sterk wisselde inkomsten? Door bijvoorbeeld seizoenswerk of als zzp’er? Ook hier benadrukt Hoving dat de partners creatief en bereidwillig moeten zijn. Hoving: “Probeer dan vast te leggen in het convenant dat er regelmatig evaluatiemomenten zijn. De hoogte van partneralimentatie kan dan periodiek worden bijgesteld.”

De rechtsvorm van je bedrijf

De rechtsvorm van een bedrijf geeft aan wie de eigenaar is, welke belastingen van toepassing zijn en hoe de aansprakelijkheid geregeld is.
Een geregistreerde rechtsvorm geeft echter niet altijd aan hoe de werkelijke verhoudingen in de praktijk liggen.

Echtscheiding en eenmanszaak

Jouw bedrijf is privé eigendom. De waarde van je bedrijf valt in de gemeenschap van goederen. Je partner heeft recht op de helft van de waarde. Tenzij huwelijkse voorwaarden anders bepalen of als je gehuwd bent na 1 januari 2018 in beperkte gemeenschap. Stopt je partner met meewerken in de zaak? Fiscale aftrekposten als meewerkaftrek, of een toegekende reële arbeidsbeloning, zijn dan niet meer aftrekbaar van de winst.

Bosscher: “Heb je huwelijkse voorwaarden opgesteld en wil de bank daarom dat je partner meetekent voor een bedrijfsfinanciering? Wees daar dan voorzichtig mee. Buiten de huwelijkse voorwaarden om is de partner dan toch financieel aansprakelijk.” Een bank wil voor een bedrijfsfinanciering zekerheden. Het is daarom gebruikelijk dat de niet ondernemende partner, mét een baan, mee tekent. Door een latere echtscheiding zou de financiering door de bank ineens opeisbaar kunnen worden.

Echtscheiding en vof

Heb je samen met je partner, van wie je gaat scheiden, een vof? Ook in dat geval vallen de waarde en bezittingen van het bedrijf in de te delen gemeenschap van goederen. Tenzij er huwelijkse voorwaarden van toepassing zijn.
Vaak bestaat deze vof (man-vrouw firma) om fiscale redenen. Beide vennoten kunnen dan, onder voorwaarden, afzonderlijk fiscale aftrekposten opvoeren. Stopt je partner? Dan gelden deze aftrekposten alleen nog voor jou als achterblijvende eigenaar. Over de winst wordt dan meer belasting geheven dan dat je voorheen gewend was.
Treedt je partner uit de vof? Dit moet doorgegeven worden aan het KVK Handelsregister. Je partner kan ook, tijdens en na de scheiding, gewoon als medevennoot in het bedrijf actief blijven. Na de afronding van de scheiding blijven jullie dan elk apart hoofdelijk aansprakelijk voor het bedrijf. Houd er wel rekening mee dat eventuele nieuwe privérelaties in de toekomst ook onder de aansprakelijkheid van het bedrijf kunnen vallen.

Echtscheiding en besloten vennootschap (bv)

De eigendom van een bv bestaat uit het bezit van de aandelen van de bv. De werkelijke marktwaarde van het bedrijf deel je door het aantal aandelen. Deze echte waarde van de aandelen valt in de gemeenschap van goederen, tenzij geldige huwelijkse voorwaarden anders bepalen.
Is je partner, net als jij, ook aandeelhouder van de bv? Als je partner van deze aandelen af wil, of jij wil de aandelen overkopen, dan moeten deze aandelen eerst worden aangeboden aan jou en eventuele andere aandeelhouders. Tenzij de statuten van de bv anders bepalen. Voor de overdracht van aandelen moet je naar een notaris.

Hulp

Heb je vragen op het gebied van scheiden en je bedrijf en kom je er niet uit? Neem dan contact op met KVK. Samen kunnen we onderzoeken wat je situatie is en hoe we je verder kunnen helpen.

 

 

Transcriptie Podcast De Baas gaat scheiden

00:00:03
Ondernemers zijn helden, ze zijn onaantastbaar en gaan tot het uiterste. Maar beste baas vergeet niet voor jezelf te zorgen, want wat als je ondernemersdroom een nachtmerrie wordt? Je wordt bijvoorbeeld ziek of je vindt geen opvolger, of je krijgt ruzie met je compagnon in deze podcast. In Een beter bedrijf begint bij de baas, hoor je gezondheidsjournalist Tijn Elferink in gesprek met ondernemers over kritieke momenten in hun leven.

00:00:32 Tijn:
En de baas van deze week is Sandra Bouw. Sandra fijn dat je er bent. Je bent oprichter van Creadream.nl en je verkoopt kralen. Maar niet zomaar. Dat doe je in 64 landen en in coronatijd groeide je met 80 procent nou. Het kon niet op, maar wat gebeurde?

00:00:49 Sandra:
Er ja ja, alles liep supergoed met het bedrijf en ja een scheiding ineens. Ja, Dat is dan heel heftig. Alles wordt overhoop gegooid. De scheiding was niet mijn keuze, dat wil ik wel zeggen. Maar ik had maar een doel. Dat zo snel mogelijkm zo netjes mogelijk afhandelen.

Ja, ik ben super trots dat dat gelukt is. En ja, ook voor je bedrijf is dat wel goed. Want ja, het vreet energie zo'n scheiding. Ik ben altijd ook wel van het ja, een beetje weg relativeren om eerlijk te zijn. En ik dacht al vrij snel: Deze scheiding is iets tijdelijks, daar ga je weer overheen komen. Het was ook wel fijn dat je dan mensen tegenkomt, die heel snel zeiden van: Het komt goed, het is heftig, het duurt zo een jaar. Ik dacht: Nee, het zal toch niet? Maar ja, daar hebben ze wel gelijk in, ben ik achter gekomen. Maar het komt goed.

En ja, zoals mijn broer die is overleden aan kanker. Dat vind ik dan veel erger. Alleen, ik heb ook wel geleerd: Het is ook wel echt heftig. Je basis die die is helemaal overhoop gegooid en soms kan je het ook positief zien als een nieuwe start. Maar ja, het is ook wel iets wat je overkomt. Dus ja, er komt super veel bij kijken en dan moet je opletten dat je ondertussen wel je bedrijf goed door kan laten draaien. Want ja, dat is wel heel belangrijk voor je.

00:02:00 Tijn:
Dus je hebt je hele agenda leeggeruimd...

00:02:02 Sandra:
Ja, nou... Ik, ja, nee. Lastig zo. Ja, de eerste dagen toen heb ik niet gewerkt inderdaad. Want dan ja... Was overhoop gegooid. Maar ja, ik heb wel als neiging gehad om al snel weer aan het werk te gaan. Maar ja, dat is ook wel lastig. Ja achteraf... Ja, ik ben meteen in de regelmodus vooral gegaan. Aan de ene kant ben ik achteraf verbaasd.

Misschien is het ook wel typisch ondernemer: Want op maandag begon de breuk en ja, toevallig sprak ik net mijn accountant. En ja, die die gaf meteen al twee van zijn klanten, mediators, advocaten aan, van nou: ga naar die. Dus twee dagen na de breuk had ik die al gemaild. Ook de bank zelf voor een hypotheek aanvraag

Vrijdag ook een sollicitant nog op gesprek voor de tweede keer. Ja, die zaterdag... Hadden we nog een bedrijfsuitje dat al gepland stond. Die heb ik gewoon door laten gaan. Terwijl ik de dag daarna de kinderen moest gaan vertellen van de scheiding. Dat ik achteraf denk van: Ja, jeetje. Hoe, hoe deed ik dat? Maar ik, ik wou gewoon per se ja doorgaan eigenlijk. En ja, een soort automatische piloot of zo, op een of andere manier. En als we eenmaal naar de mediator gingen, dan nam ik wel echt bewust de tijd daarvoor vrij. Om me echt te richten op de scheiding. Het werk los te laten. En ik ben super blij met m'n personeel dat dan ook gewoon zo goed door kon draaien.

Ja en tegelijkertijd, ja, wil je ook gewoon doorgaan met werken. Ja, het overkomt je zo. Als ik al een tip mag geven: Ja probeer als ondernemer wel ook op te letten dat je ook je rust probeert te pakken. Want ja, je dendert gewoon door eigenlijk, merk ik, ja dus...

00:03:28 Tijn:
Waar maakte je je als ondernemer het meeste zorgen over?

00:03:32 Sandra:
Ja het huis op zich wel. Dat je denkt van, want ja, daar heb je ook geen ervaring mee. Ik probeer al te gaan bepalen, oké, hoe gaat dat met het uitkopen. Want ik wil daar blijven wonen. Ik heb een bedrijfswoning.

Ik ben superblij. Ik heb bedrijfswoning magazijn aan huis en ja, stel je zou moeten verhuizen. Moet je zowel privé als bedrijf verhuizen. Ja, wat ook wel automatisch meteen ging doen, is kijken waar je hulp kan vragen. Ik nam gewoon contact op met de verkoopmakelaar van 6 jaar geleden om haar advies te vragen van: Goh, hoeveel zal het nou waarschijnlijk tegenwoordig waard zijn? Ik heb een vriendin die jarenlang bij Nibud werkte, die ging meekijken. En waar ik ook superblij mee was, een vriendin die een scheiding al meegemaakt had. Dus ja echt, echt wel proberen te regelen, wat voor informatie kan je krijgen. Wat kan je daarmee doen. Ja, want wat dat betreft is het weer een beetje dat doordenderen als het ware. Maar ja... omdat je wil kijken... En ook omdat ik het zo snel mogelijk wilde afhandelen eigenlijk. 

00:04:28 Tijn:
Waar maakte je als ondernemer het meeste zorgen over?

00:04:30 Sandra:
Ja, ik had geen idee hoeveel de de waarde van de bedrijfswoning inmiddels gestegen zou kunnen zijn. Want als je online gaat googelen over huizen. Ja, je weet wel algemeen hoeveel ze gestegen zijn in waarde. Nou is het wel officieel een bedrijfswoning op 'n industrieterrein. Dus Ik had al hoop dat het niet zo meestijgt, maar ja. je wil wel in je eigen woning blijven wonen. Ik weet ook nog: We waren 6 jaar daarvoor verhuisd. Het gaf toch wel veel stress en veel werk. En ja, je wil je energie voor je kinderen en je bedrijf bewaren. Als je ook nog moet gaan verhuizen. Ja, ik ben bang dat ik dan niet de energie had gehad om nu hier te zitten om tips te delen. Dus ja, dat was grote stress toen ja. Hoe hoog de waarde zou zijn dan of ik dan uit kan kopen.

00:05:12 Tijn:
Bij ons aan tafel zit ook advocaat en mediator Brigitte van der Klauw. Welkom. Jij bent als advocaat gespecialiseerd in familierecht en erfrecht. Jij spreekt veel ondernemers die gaan scheiden. Wat valt je bij hen op?

00:05:23 Brigitte:
Nou dat sommige ondernemers met die situatie geen rekening hebben gehouden of ze denken dat ze daar helemaal op voorbereid zijn. En als ze dan bij mij komen en ik vraag nou: Hoe gaat dat met je onderneming? Dan zeggen ze: Nou dat heb ik hartstikke goed geregeld, want Ik heb huwelijkse voorwaarden en mijn bedrijf valt erbuiten. Dus ja, ik kan gewoon doorgaan met mijn bedrijf. En dan zeg ik: Nou, zullen we je huwelijksvoorwaarden er even bij pakken en eens kijken wat er dan in staat? En dan blijkt dat het zo simpel niet is en dan blijkt dat er toch ja iets afgerekend moet worden in het kader van die onderneming bijvoorbeeld. Ja, de de waarden van de aandelen moeten ineens verdeeld worden. Ja, waarbij zo'n ondernemer daar helemaal geen rekening mee heeft gehouden.

00:06:12 Tijn:
Verdeeld? Wat is de verdeelsleutel?

00:06:15 Brigitte:
Ja de verdeelsleutel dat, dat is dan vaak fifty-fifty. Dus dan ga je kijken, wat is de... Wat zijn de aandelen waard? En ja, dan heeft ieder recht op de helft daarvan en dat betekent dus dat de ondernemer zijn of haar ex-partner moet uitkopen. En dat kan om hele grote bedragen gaan.

00:06:34 Tijn:
Maar wacht even. Je bent getrouwd, je zit niet samen in een bedrijf, je gaat scheiden en de helft van het bedrijf is voor je toekomstige ex?

00:06:40 Brigitte:
Ja, ja, dat kan gebeuren en dat hangt er dus helemaal vanaf wat je hebt afgesproken. Maar sommige mensen hebben bijvoorbeeld een ja, zogenaamd verrekende dingen In de huwelijksvoorwaarden staan. Dat betekent dat je ieder jaar met elkaar om de tafel moet gaan zitten om eens te kijken: Nou, oké, wat hebben we voor inkomen gehad? Wat waren onze kosten van de huishouding? Wat hadden we over? En wat je over hebt, moet je dan delen door twee. Ik heb in al die jaren dat ik advocaat ben, nog nooit meegemaakt dat mensen dat hebben gedaan. Dat is natuurlijk ook... Ja, om met oud en nieuw te zeggen: Goh, Laten we de huishoudboekjes erbij pakken en laten we eens even gaan verdelen. Dat verhoogt de feestvreugde niet. Dus dat doet niemand. Ja, en dan komen ze bij mij en dan blijkt het dus zo te zijn dan dat mensen dat niet hebben gedaan. Ja, dat eigenlijk alles wat is opgebouwd, dat dat, nou heel algemeen gezegd, met uitzonderingen, dat hangt ook weer van je huurvoorwaarden af, maar heel algemeen, moet je alles gaan delen. En dat kan dus ook de waarde van je aandelen zijn. [Muziek]

00:07:41 Tijn:
We duiken zo in het verschil tussen huwelijkse voorwaarden en gemeenschap van goederen. Eerst de feiten en cijfers over scheiden. In 2022 eindigde bijna 24.000 huwelijken in een scheiding. Ter vergelijking, in datzelfde jaar stapte bijna 70.000 stellen in het huwelijksbootje van de echtscheidingen eindigt 10 tot 15 procent in een vechtscheiding. Een kwart van de ondernemers weet niet welke gevolgen echtscheiding heeft voor hun bedrijf. Dat blijkt uit representatief onderzoek dat de Kamer van Koophandel deed voor Een beter bedrijf begint bij de baas. 

Na het jawoord zijn bezittingen en schulden van voor en tijdens het huwelijk van beide partners. Heb je niets vastgelegd bij een notaris, dan is bij een scheiding de helft van de waarde van je bedrijf voor je toekomstige ex-partner. Twee op de vijf ondernemers heeft nog nooit serieus nagedacht over de zakelijke gevolgen van een echtscheiding. Een op de drie erkent dat dit meer aandacht zou verdienen.

Ik vraag dit uiteraard voor een goede vriend, maar wat is precies het verschil tussen gemeenschap van goederen en huwelijkse voorwaarden?

00:08:59 Brigitte:
Bij gemeenschap van goederen, daar is het zo dat echt alles gemeenschappelijk is. En dan heb je nog de situatie dat bij een gemeenschap van goederen de wet is veranderd. Die is per 1 januari 2018 gewijzigd. Dus voor die tijd had je het systeem dat alles wat je tijdens het huwelijk had maar ook alles wat je ervoor had, dat is gemeenschappelijk. En ook schenkingen of erfenissen die je ontvangt. Dat is ook gemeenschappelijk, tenzij er sprake is van een uitsluitingsclausule. En de wet is in die zin veranderd dat het voor huwelijkse vermogen nu buiten die gemeenschap valt. Maar alles wat je tijdens het huwelijk opbouwt, is wel gemeenschappelijk. En bij huwelijksvoorwaarden is het zo dat je... ja eigenlijk alles kan regelen wat je vindt dat gemeenschappelijk moet worden of niet. En dan kan je dus ook regelen dat niks gemeenschappelijk is en alle varianten daartussen.

00:09:32 Tijn:
Ja, dus de kans is groot dat ondernemers die nu luisteren bij een scheiding afstand moeten nemen van de helft van hun bedrijf, als ze niks regelen?

00:09:40 Brigitte:
Als ze niks regelen. Ja, ja, nou ja, tenzij ze gehuwd zijn na 2018. Maar dan is het nog niet zo dat, als jij je bedrijf al had voordat je ging trouwen, dat je dan kan zeggen: Nou, dat is mooi hè. Dan valt dat er buiten. Want dat is voor huwelijksvermogen, dus mijn bedrijf heeft geen last van een echtscheiding. Zo simpel is het niet. Want in de wet is geregeld, dat als jij gedurende het huwelijk, niet een redelijke vergoeding, wat natuurlijk een hele open norm is, hebt laten uitkeren, nou dan kan het zomaar zijn dat de waardestijging van dat bedrijf tijdens het huwelijk er toch wel weer in valt. Voor een ondernemer zou ik zeggen: Ga altijd na of je huwelijksvoorwaarden hebt en regel dat ook goed in die huwelijksvoorwaarden. Denk goed na over wat je wel en niet wil verdelen. Dus ja.

00:10:26 Tijn:
Ja dus jij brengt regelmatig slecht nieuws. Dus jouw werkkamer wordt nog wel eens een soort Jerry Springer Show?

00:10:33 Brigitte:
Nou, zo erg is het gelukkig niet, Maar het is wel zo dat mensen, ja wel heel beteuterd daar soms vandaan komen ja. Dat ze binnenkwamen en dachten: Ik heb het fantastisch geregeld, en toch met een heel ander gevoel mijn spreekkamer verlaten ja. Ja.

00:10:49 Tijn:
En om wat voor bedragen gaat het dan?

00:10:51 Brigitte:
Ja, dat is heel wisselend. Kijk, je hebt mensen met een wat kleinere onderneming. Ja, dan gaat het om wat kleinere bedragen. Maar dat kan ook een enorme impact hebben. Want ja, als jij een kleine onderneming hebt, heb je waarschijnlijk ook niet zoveel vangnet of liquide middelen om de ander uit te kopen. Maar het kan ook gaan om miljoenen.

00:11:08 Tijn:
Ja, wat is nou echt zo'n verhaal dat jou is bijgebleven?

00:11:12 Brigitte:
Nou dat doet me denken aan de situatie dat er een man bij mij kwam... Die heeft samen met zijn vader een bedrijf, een boerenbedrijf, altijd hard gewerkt. Opa was ooit het bedrijf begonnen, ook hard gewerkt. En die kwam bij mij en nou, die ging er vanuit: Ik heb huwelijkse voorwaarden, dus ja, we gaan scheiden. Dat wilde hij eigenlijk al niet. Maar goed, hij wilde er wel aan meewerken. Je, je kan ook weinig anders en toen hebben we gekeken ja, wat wat moet er gebeuren? Volgens de huwelijksvoorwaarden? En daar bleek dus zo'n verrekenbeding in te zitten.

00:11:46 Tijn:
Oei...

00:11:47 Brigitte:
Ik vroeg hem ook: Hebben jullie jaarlijks verrekend? Nou, het antwoord was nee. En toen bleek dus dat dat familiebedrijf althans, ja zijn aandeel in dat familiebedrijf, de waarde daarvan moest gedeeld worden. En dat was wel een bittere pil voor deze meneer. Ja, en je zult begrijpen, ook binnen de familie. Ja, die begrepen dat ook niet. Dat dat bedrijf dat opa al had opgebouwd, dat daar de ex, die het initiatief heeft genomen om te gaan scheiden, met een deel van dat bedrijf er vandoor gaat. Ja dus...

00:12:18 Tijn:
Dat voelt onrechtvaardig.

00:12:19 Brigitte:
Ja, dat voelde voor deze meneer alsof die dubbel belazerd was eigenlijk, ja en...

00:12:23 Tijn:
Kom je mensen tegen die wel aan het einde van het jaar verrekenen?

00:12:28 Brigitte:
Eigenlijk niet.

00:12:29 Tijn:
Nee, je moet wel heel erg van Excel houden als je dat met kerst wil doen.

00:12:31 Brigitte:
Ja ja, de meeste mensen houden daar niet van. En ja, mijn ervaring is ook dat, ondernemers zijn heel graag bezig met hun bedrijf, maar niet met Excel-sheets. En nou wat er uit die onderneming komt, dat is fijn en dat wordt besteed. Maar die staan er niet bij stil: Laat ik mijn huwelijkse voorwaarden er nou eens bij pakken en eens kijken, hoe gaan we dat nou ieder jaar doen?

00:12:55 Sandra:
Want wat ik me ook automatisch afvraag: Hoe vaak werkt de ex wel zeg maar wel mee? Ook al is dat op papier. Want ja, ik denk automatisch, zij wilde scheiden. Waarom wil ze dan per se helft van het bedrijf. Maar ik weet natuurlijk niet wat er nog achter zit. Ik kan me er wel wat bij voorstellen. Stel zij was fulltime moeder, waardoor zij minder kon opbouwen. Daar kan ik me dan iets bij voorstellen. Maar...

00:13:12 Brigitte:
Ja, daar kunnen allerlei redenen voor zijn. Wat een reden kan zijn, is dat mensen zeggen: Ja, we hebben een hele duidelijke afspraak gemaakt. Jij verdient het geld en ik zorg voor de kinderen. En daarom is het redelijk dat ik ook een een deel van de waarde, die is opgebouwd, dat ik daar aanspraak op maak. Ja, daar kunnen ook andere redenen zijn. Dat ze vinden dat de ex-partner ja zich heeft misdragen tijdens het huwelijk en dat zij ook verder moeten. En dat het daarom ook logisch is dat zij een een deel van het opgebouwde vermogen krijgen. Dus ja, daar spelen vaak ook hele psychologische redenen om daar aanspraak op te maken.

00:13:51 Sandra:
Gebeurt het ook soms, dat ze juist, los van de regels, toch die andere keus maken? Zoals: Officieel mag ik de helft, maar ik zie daar vanaf?

00:13:59 Brigitte:
Ja, die heb je ook. Ja, die heb je ook en dat kan je natuurlijk heel goed afspreken met elkaar. Hoe je dat dan wil regelen.

00:14:08 Tijn: 
Zijn er ook ondernemers die eieren voor hun geld kiezen en denken, nou, dan ga ik maar niet scheiden?

00:14:13 Brigitte:
Zelden. Maar het is wel eens gebeurd in mijn praktijk. Dat zo iemand van tevoren, voordat hij de mededeling aan zijn ex wilde geven, dat hij wilde scheiden, bij mij langskwam om eens te kijken: Wat zijn nou eigenlijk de consequenties van een dergelijke beslissing? En dat ik dat met hem heb doorgenomen. En dat hij zei: Nou, ik geloof niet dat ik die stap ga nemen. Ik zing het wel uit. Of dat een verstandige keuze is, dat is natuurlijk maar zeer de vraag.

00:14:41 Tijn:
Zijn ze nog samen?

00:14:42 Brigitte:
Voor zover ik weet wel. Dus misschien was het een verstandige keus en is het huwelijk uiteindelijk goed gekomen. Het kan ook een reden zijn om aan je huwelijk te gaan werken.

00:14:52 Tijn:
Sandra, hoe ging dat bij jou? Want jij was niet getrouwd.

00:14:55 Sandra:
Nee, ja we hadden wel een samenlevingscontract. En ja, ik moet heel eerlijk zeggen... Ik weet niet eens meer hoe we dat destijds nog geregeld hadden. Welke reden... Ja, ja ik weet wel toen ik zwanger was, dat je op die manier, net zoals met je testament, ja dat je daar ook die samenlevingscontracten bij pakte.

En Ik weet wel dat het klopt van, dan staat redelijk vast wat van wie is en daarna wordt alles op een hoop van elkaar. Maar terwijl je het zo uitlegt, dacht ik wel automatisch van: Goh, hoe zal het ook over m'n bedrijf hebben gestaan. Maar ik had er wel vertrouwen in dat het goed zou staan en we hebben er gelukkig geen probleem mee gehad tijdens het scheiden. Maar ja, wie weet, stond dat ook niet eens zo... dat weet ik om eerlijk te zijn niet eens. Ja, ik zie dat altijd als iets, dat heb je zelf opgebouwd? Dat is los van de ander. Net zoals vermogen. Kijk, bij mij is het ook een verschil. Ik heb een eigen bedrijf. Ik moet altijd weer geld kunnen investeren. Ik zie niet geld wat binnenkomt als salaris, wat iets gezamenlijks is of zo, dus dat zag ik altijd als twee aparte dingen. Dat is gelukkig ook wel goed gegaan allemaal, maar voor de rest qua bij stilstaan. Nee, om eerlijk te zijn ook niet.

00:15:54 Tijn:
En toch, in dezelfde situatie, maar je was wel getrouwd geweest. Dan was het heel ander verhaal geworden.

00:15:59 Sandra:
Ja dat wist ik op zich wel. Dat je dan die gemeenschap van goederen... Op de een of andere manier had ik daar wel eens van gehoord. Daar zou ik wel op gelet hebben. Want je bedrijf wil je veilig stellen en ook ja, stel je bent getrouwd en je bedrijf gaat failliet en je wordt ook privé aansprakelijk gesteld. Ja, dan wil je ook niet dat ook wat van hem is dan ja, wegvalt als het ware. Dus ook voor die veiligheid kan je dat goed vastleggen, dat hij niet mede verantwoordelijke kan zijn.

00:16:25 Tijn:
Ja, want jullie hadden wel samen een bedrijfswoning. Kon je hem makkelijk uitkopen?

00:16:28 Sandra:
Ja, wat is makkelijk? Nou, waar ik superblij mee ben. Ik zal even uitleggen. Ik heb mijn personeel via een payrollbedrijf. Omdat je dan ja praktisch geen risico hebt bij ziekte of conflict. Je kan er heel makkelijk mee stoppen. En ik heb hard gespaard om een buffer op te bouwen met het idee ze wel zelf in dienst te kunnen nemen. Want ja, ik vond het wel een beetje spannend. Want ja, in Nederland heb je twee jaar dat je door moet betalen bij ziekte, dus daar wou ik die buffer voor hebben. En ja, zodoende ja kon ik hem wel uitkopen. Gelukkig.

00:16:58 Tijn:
Ja, want als je een huis moet overnemen, dat gaat wel om serieus geld. Daarvoor ga je niet even naar de pinautomaat.

00:17:04 Sandra:
Ja klopt ja ja ja. Ik vond dat heel spannend zo. Want je wil alles gelijk goed gaan regelen, maar je weet er niks van omdat je het nog nooit hebt meegemaakt. Ja, je moet gewoon proberen er rustig de tijd voor te nemen, uit te gaan zoeken, advies te vragen en... Maar ik vond het wel spannend toen ja.

00:17:23 Tijn:
Je zei net dat het al met al een jaar duurde. Is dat wat jij ook ziet Brigitte?

00:17:24 Brigitte:
Ja zeker, ja. En een jaar kan best nog kort zijn eigenlijk. Want als mensen veel ruzie maken en veel onenigheid hebben en daar is een bedrijf en dat moet gewaardeerd gaan worden. Nou, dan is het knap als je dat binnen een jaar regelt. Want ja, als je dan een procedure hebt bij de rechtbank... De rechter die gaat een deskundige benoemen om het bedrijf te laten waarderen. Dan kan er weer discussie ontstaan of die deskundige dat wel of niet goed heeft gedaan. Worden alle papieren voor de deskundige wel goed aangeleverd en tijdig aangeleverd? Wordt er nog hoger beroep ingesteld? Nou, dan kan je zomaar een paar jaar bezig zijn.

00:18:06 Tijn: 
Een paar jaar.

00:18:17 Brigitte:
Ja, zeker ja. Met alle frustraties, kosten van dien en al die tijd en geld die een ondernemer dus niet in zijn bedrijf kan stoppen.

00:18:23 Sandra:
Als ik daar even op mag inhaken. Ik ben juist supertrots. Wij waren met drie maanden al klaar. Alleen wat ze wel vaak zeggen, qua emotioneel, qua wennen aan je nieuwe leven, dat dat wel tot een jaar kan duren. Maar qua scheiden waren we met drie maanden klaar gelukkig.

00:18:31 Tijn:
Ja, want wat dat doet het dan nog met jou als ondernemer daarna?

00:18:34 Sandra:
Ja aandacht, focus merkte ik toch wel. Want ja, ik ging gewoon door met werken en dat wou ik ook graag. Maar het flitst wel vaak door je hoofd. Toch wel, al is het maar van: Oh, ik voel me best wel goed nu eigenlijk. Het gaat lekker weer het werken. Het flitst best vaak door je hoofd en ik moet zeggen na een jaar is het gelukkig wel echt wel minder. Maar ja, het is niet... In ieder geval... Ik kon het helaas niet makkelijk loslaten. Ik zal eerlijk zeggen, ik ben zelfs naar psycholoog gegaan. Want ik wou het gewoon zo snel mogelijk afhandelen. Maar het is gewoon... Het heeft gewoon hevige impact, zo'n scheiding.

En ja, je kan dat niet makkelijk opzij zetten. En ik moet zeggen, daar ben ik wel heel blij met mijn eigen bedrijf dat ik ja... Ik heb dus een webshop. Ik heb personeel, dankzij hun draait het goed door. Dat ik veel vrijheid heb van waar ik mijn tijd in stop. Ja, soms had ik echt te klooien met programmeren, dat ik mijn hoofd er niet goed bij had. Nou, dan ga je ander werk doen. Zodat je toch je tijd kan vullen.

En ik zou op zich wel wel adviseren: Ja probeer soms ook gewoon een dagje vrij te nemen als het lastig gaat. Dat heb ik achteraf te weinig gedaan. Ik ging zelf ook echt heel erg, ja in regelmodus, ook qua huis. Wat dingen aan willen pakken en... Mijn ouders zeiden al: Doe rustig aan. Maar op een of andere manier luister je daar toch minder goed naar.

Maar ik had toevallig van groeicollege een cursus, die ik door de scheiding had uitgesteld, maar daar had ik nog goede contacten met de mentors. Die zeiden ook focus op de continuïteit van je bedrijf, zorg dat het goed doordraait. Pak je rust. Niet teveel, te snel willen. Want ja, als je in een burn-out terechtkomt, dan ben je nog verder van huis. Ik ben blij dat ze dat gezegd hebben, want anders zou ik dat misschien niet zo gedaan.

00:20:08 Tijn:
En meteen na de scheiding groeide jouw bedrijf enorm. Was dat een fijne afleiding? Ja.

00:20:15
We zijn echt superblij mee inderdaad, ja ja, 20% groei steeds meer bestellingen steeds meer landen zo pas nog uit China bijvoorbeeld. Wat, wat doe je precies? ja, ik verkoop dus kralen een hobbyartikelen via internet is eigenlijk ja uit de.

00:20:31
Hand gelopen hobby.

00:20:33
Dat ik begon met de website over kralen om inspiratie te tutorials te delen. Ik studeerde nog informatica.

00:20:39
En ja mijn broer die zei, ja, Waarom ga je niet een webshop starten eigenlijk? En ja, dat heb ik toen dus gedaan en Dat is wel heel fijn. Als student zijnde, want ja al het geld tijd wat je hebt kan je allemaal erin stoppen, dus Dat is inmiddels bijna 20 jaar geleden Sinds 10 jaar. Ja, nu dus ook als groothandel en wat ik vooral heel leuk vind om te doen, ben ik nu ook distributeur van Miyuki Kralen zijn Japanse kralen het echt super goede kwaliteit.

00:21:06
Noem ik de.

00:21:07
Lamborghini onder de kralen zeg maar en ja, is gewoon heel gaaf om te zien wat voor klanten er zowel zijn.

00:21:13
Een wereldwijd tussen middels ook uit Kazachstan, bijvoorbeeld op alsnog een bestelling gehad.

00:21:18
Ja, ik vond een kunstenaar uit Duitsland bijvoorbeeld die echt hele mooie grote kunstwerken mee maakt. Ja, tot webshops, winkels Natuurlijk voor hobbyisten tot sieraden makers. Ja, Het was super gaaf om daar aan ja deel te.

00:21:30
Kunnen nemen. Kan je is wat laten zien?

00:21:31
Want die kralen moeten wel heel bijzonder zijn.

00:21:34
Ja ik, Ik heb hier een voorbeeld van verschillende maten dit zo kan combineren, zeg maar. En dit zijn de allerkleinste kraaltjes uit Japan. Ja, klopt.

00:21:42
Er worden hele kunstwerken van gemaakt?

00:21:46
Ja, ja, weet je het geeft

00:21:48
Ook echt ontspanning, ja, dingen te maken met kralen.

00:21:51
Beat a day keeps the stress away. Zeg.

00:21:53
Maar dan ja, kan je toch even je gedachten verzetten de voldoening Als het lukt om wat leuks te maken, zeg maar.

00:22:00
Nou ja mooi.

00:22:01
Ik ken Mensen die zeggen, een webshop is geen carrière, maar jij bewijst wel tegendeel en 62 landen, toch?

00:22:05
Nou dankjewel ja 64 dus inmiddels zelfs ja, dat nou ja, ik moet zeggen, Ik had een keertje of supergaaf. Ook adviesgesprek gewonnen met Pieter Zwart van Coolblue, want Ik weet, hij zegt het zelf ook mooi in feite is het dozen schuiven, je krijgt artikelen binnen en die schuif je door naar je klant, maar je kan wel kijken hoe je de beleving ja, net wat.

00:22:26
Beter kan maken en.

00:22:28
Daar ben ik een keer heel mooi van, ook juist van BNR geleerd. De verrassing van vandaag is de verwachting van morgen.

00:22:34
Net zoals je bijvoorbeeld je auto onderhoud heeft gehad op het mooi gewassen ben je superblij, maar Als het een keer daarna niet doen.

00:22:39
Of valt het toch tegen? Ja.

00:22:42
Ja en zo vind ik het leuk om ja met mijn bedrijf te kijken wat je ja nog meer kan doen. Ja, om de klant te verrassen. Zo hebben we bijvoorbeeld verzamelkaarten met de tutorials voorbeelden die we gratis mee sturen met de bestelling. Ja om hun weer te triggeren om ja wat leuks nieuws uit te gaan proberen en ja, zo heb je heel veel dingen ja waar je energie in kan stoppen om ja ideeën uit te proberen en ja, dat vind ik wel heel leuk voor ondernemers.

00:23:09
Deze podcast hadden we niet kunnen maken Zonder onze partners Movir en Kamer van Koophandel. Ook zij hebben een aantal praktische tips voor de baas bij Movir helpen we je als baas om goed voor jezelf te zorgen, want Als je pas goed voor jezelf zorgt, kun je ook voor anderen zorgen. Een scheiding kan grote gevolgen hebben, niet Alleen emotioneel en praktisch, maar ook financieel.

00:23:33
Dus tip een is kijk goed vooruit. Bespreek op tijd wat er moet gebeuren met je bedrijf Als je gaat scheiden of Als je ziek wordt. Een tip twee laat je adviseren door een bedrijfscoach, financieel expert of jurist. Als je gaat trouwen is het belangrijk om ook goed na te denken over de toekomst van je bedrijf en daar Samen goede afspraken over te maken.

00:23:58
Een mogelijke echtscheiding heeft effect op de dagelijkse gang van Zaken en op financieel vlak. KVK kan je helpen om je situatie te beoordelen en de juiste keuzes te maken.

00:24:14
Brigitte, jij kent als advocaat het klappen van de zweep, hoe kun je nou als ondernemer wel goed voorbereiden op een eventuele scheiding?

00:24:22
Van belang is dat Als je in het huwelijk treedt, dat je bij jezelf nagaat, zeker Als je een onderneming hebt, wil ik, wat wil ik regelen voor deze onderneming? En dat moet je Natuurlijk met je partner dan bespreken. Wat ja, wat jullie beiden dan belangrijk vinden, vind je het belangrijk dat die onderneming echt erbuiten blijft of niet, moet er toch een stukje verdeeld worden qua waarde?

00:24:48
Het kan Natuurlijk ook zijn dat je tijdens het huwelijk besluit om te gaan ondernemen en ook Dat is een moment waarop je goed moet nadenken. Wil ik ja, is dit niet het moment van huwelijksvoorwaarden en wat Sandra ook al aangeeft. Het gaat niet Alleen om, wat gebeurt er mijn scheiding, maar ook ja, wat Als het tegenzit? En er komt bijvoorbeeld een faillissement, ja, dan is het ook belangrijk dat je dat financieel goed geregeld hebt en dat zou je kunnen doen door huwelijksvoorwaarden.

00:25:17
Je bedoeld dat jij je partner daar

00:25:18
niet in mee trekt?

00:25:19
Ja ja ja.

00:25:20
Dat gebeurt toch nog wel veel in jouw praktijk?

00:25:24
Nou dat, dat valt mee, Maar het gebeurt wel. Ja, dat partijen denken. We hebben dit mooi Samen opgebouwd en het bedrijf ging altijd goed en plotseling gaat het niet meer goed om wat voor reden dan ook. En corona is daar Natuurlijk een ja voorbeeld van en dan moeten Mensen verhuizen. Of ja, dat soort ingrijpende beslissingen moeten dan genomen.

00:25:46
Worden Misschien goed om te benadrukken, ook Als je dus getrouwd bent. Onder huwelijkse voorwaarden moet je bepaalde zaken nog steeds regelen, toch?

00:25:55
Dat hangt helemaal van je huwelijksvoorwaarden af, dus Het is belangrijk om op het moment dat je in het huwelijk treedt om na te gaan. Gaan wij huwelijksvoorwaarden aan. En Ik vind als iemand een onderneming heeft, zou ik dat zeker doen.

00:26:09
En, Als je het gedurende het huwelijk een onderneming start, dan is het ook belangrijk om huwelijksvoorwaarden aan te gaan. En Het is ook belangrijk om na zoveel tijd eens te kijken, wat staat er nou eigenlijk in die huwelijksvoorwaarden en komt het wat? Wij hebben afgesproken toen wij in het huwelijk traden, komt dat nog steeds overeen met wat wij wensen op het moment? Ja, dat er iets misgaat In de relatie.

00:26:35
Maar ook nee.

00:26:36
Het is dus ook belangrijk dat je dus die.

00:26:39
Waarde bepaalt en berekent een soort derde kerstdag moment om dat te doen?

00:26:44
Eigenlijk zou dat heel goed zijn Als je zo'n verrekende ding in je huwelijksvoorwaarden hebt, dat je ieder jaar dat met elkaar afspreekt en onder leiding van bijvoorbeeld een accountant met elkaar om de tafel gaat zitten

00:26:57
En kijkt nou wat wat heb, hebben wij te verdelen en hoe gaan we dat met elkaar afspreken en dat ook in een overeenkomst vastleggen.

00:27:05
Nou wil ik niet uit eigen ervaring praten, Maar dat wordt toch een heel ongemakkelijk gesprek?

00:27:10
Dat is ook een heel ongemakkelijk gesprek, maar op het moment dat Mensen uit elkaar gaan en er zaken geregeld moeten worden, dan is het nog een veel ongemakkelijker gesprek, want Als je getrouwd bent en je bespreekt met elkaar, terwijl het huwelijk nog.

00:27:27
Goed loopt, dan is dat niet een leuk gesprek, dat geef ik zonder meer toe. Aan de andere kant, ja, je hebt dat wel afgesproken met elkaar toen je in het huwelijk trad.

00:27:37
Dan is het ook goed om de afspraken die je toen gemaakt hebt om die na te komen.

00:27:41
Ja je zei eerder de meeste zien trouwen als een leuk feest, maar eigenlijk is het een zakelijke afspraak. Het klinkt heel romantisch, maar wat bedoel je daarmee?

00:27:50
Nou, meeste Mensen die gaan trouwen die die hebben, het idee dat ze dan nou ja, als als een hele romantische dag en dat Dat is het hopelijk ook.

00:27:58
Eigenlijk is het Natuurlijk heel zakelijk, want je spreekt met elkaar af dat je op financieel gebied een bepaalde verbinding aangaat en dat heeft bepaalde juridische consequenties. En Dat is dus heel zakelijk. Dus een huwelijk is heel romantisch, Maar de tegelijkertijd ook heel zakelijk. En dan is het belangrijk dat je daar ook zakelijke afspraken over maakt. En dan is het goed om dat aan het begin van het huwelijk te doen, want om tijdens het huwelijk

00:28:27
met elkaar te gaan overleggen, zouden we toch niet eens huwelijksvoorwaarden Laten opstellen? Ja dan, dan wordt het heel onaangenaam.

00:28:35
Dan hoor ik ook verhalen van echtparen die Samen naar de notaris gaan om de boel te regelen en een van beide gaat de volgende dag terug naar de notaris om de boel weer eens even aan te passen. Hoe zit dat precies?

00:28:46
De huwelijksvoorwaarden kan dat niet, Omdat je samen naar de notaris moet en samen je handtekening onder de Akte van de huwelijksvoorwaarden zet. Dus het kan wel zijn dat iemand bij een gesprek heeft gezeten bij de notaris.

00:29:00
En op dat moment zegt ja, dat lijkt me een goede afspraak en thuis denkt nou, dit vind ik helemaal geen goede afspraak en dan nog het contact opneemt met de notaris of het toch niet anders kan. Maar dan zal de notaris zeggen, daar hebben we ook uw partner voor nodig.

00:29:15
Alleen kan dat niet, dat kan wel met een testament. Dat zie je ook wel dat Mensen Samen bespreken. Wat voor testament zullen wij Laten opstellen en je hebt ieder dan je eigen testament.

00:29:26
En dat een van beide partijen Misschien de volgende dag, maar Misschien iets later bedenkt, ja, Ik heb wel gezegd dat alles naar mijn

00:29:35
partner gaat.

00:29:36
Maar ik heb daar nog eens goed over nagedacht en Ik vind het beter dat een deel van mijn vermogen of Misschien wel dat hele vermogen naar iemand anders gaat.

00:29:44
En, dat kan je wel zelf aanpassen en die notaris gaat dan de partner niet op de hoogte stellen, want die heeft een geheimhoudingsplicht.

00:29:52
En, hoe kom je daarachter?

00:29:54
Daar kom je achter op het moment dat iemand is overleden en dat dan het testament boven tafel komt en dan ga jij er dan Misschien vanuit dat jij

00:30:04
Wat erft of in ieder geval een deel erft en dan blijkt dat heel anders te zijn.

00:30:10
Sandra denk jij na je scheiding meer na over andere mogelijke ingrijpende gebeurtenissen?

00:30:19
Nee, ik kom eerlijk zijn nog niet gedaan. Ja, nee, ja, Ik ben wel aan het.

00:30:25
Ja, Ik wil voornamelijk weer energie in mijn bedrijf stoppen.

00:30:28
Om om ja.

00:30:29
Blij dat alles weer beter gaat, enz.

00:30:32
En ik merkte.

00:30:33
Ook echt normaal voelt je bedrijf een.

00:30:35
Beetje als als.

00:30:36
Een kind, zeg maar die je wilt zien groeien. Ik ben gewoon zo dankbaar dat ik ja dankzij we goed lopende bedrijf niet huis In de verkoop hoefde te doen. Dat zou heel veel stress hebben gegeven. Want ja, bedrijfswoningen zijn vaak ook moeilijk te verkopen, niet op mijn bedrijf eigenlijk. Ja, als een vriend die hem uit de brand heeft geholpen.

00:30:54
En ja dat wil ik gewoon heel graag veel energie tijd in gaan stoppen en tegelijkertijd merk ik wel ook nog wel ja, wat sneller, moe bent en zo. Maar ja, die motivatie die is en ja qua andere risico's, maar gewoon goed naar je podcast eigenlijk gaan luisteren, want dan kan je dat weer verder zo op een rij zetten. Ja dat testament, die heb ik al vrij snel aangepast Natuurlijk dat alles naar je kinderen toe gaat, niet naar je ex en ja, wat ik wel een beetje als als tip zou willen geven wat je wel kan doen is kijk bij je bedrijf wat je kan doen om het ja nog veiliger te stellen, want je staat er wel Alleen voor nu in feite normaal heb je nog een beetje die backup van je partner ja qua inkoop.

00:31:30
Het is ook zwaarder.

00:31:31
Dat je er nu Alleen voor staat. Ja.

00:31:34
Je moet nog.

00:31:34
Beter voor jezelf gaan zorgen en voor de kinderen.

00:31:38
Dat betreft moet ik mezelf nu haast tegen ga spreken. Ik zeg net ook wel energie in bedrijf stoppen, maar die bedrijven wordt wel je tweede prioriteit eigenlijk, althans, ja, dus ook die advies die ik veel krijg. Jij kijk, mijn kinderen vind ik nu sowieso gewoon heel belangrijk. Maar ja, dat zij dus dus ook bij de NOP cursus, Je moet wel echt zo goed voor jezelf zorgen dat je net zoals bij de vliegtuig dat ze altijd zeggen, want hoe heet het?

00:32:01
Zou geest voor een ander dan voor.

00:32:02
Jezelf ja nou ja nee, Je moet.

00:32:04
Precies ja.

00:32:07
Eerst voor jezelf, en dan voor een.

00:32:08
Ander ja, Je moet goed voor jezelf zorgen om ook goed voor de ander te kunnen zorgen. Dat zou je eigenlijk kunnen zeggen en dat vind ik dus wel lastig, hoor. Want ja, alles is ook gewoon veranderd Als je gescheiden bent. Het is alles is ook wel intenser, want je hebt of de kinderen waar jezelf zo helemaal Alleen voor. En Dat is ook wel mooi, want dan heb je alle aandacht voor ze Alleen ja, het kost je wel meer energie. Ja, en als ze ergens anders zijn, dan heb je ineens wel alle vrijheid kan je niet meer tijd je bedrijf stoppen, kan je helemaal zelf bepalen wat je

00:32:36
Gaat doen, Ja, Het is een.

00:32:38
Beetje een nieuw.

00:32:39
Ja, hoe zeg je dat er aan wennen ofzo manier leren om daarmee om te gaan? Ook bijvoorbeeld ook wel fijn vindt het begin Als je van de scheiding nog best veel moe bent is, werkt bijvoorbeeld tot de 2 3 uur's middags. Als je moe bent, pak je rust, dan gaan het weekend bijvoorbeeld weer wat werk doen. Dan kun je voor ongestoord Zonder collega's eigenlijk. Kijk wat voor jezelf goed

00:32:57
Voelt, dat wil.

00:32:58
Ik dan ook ja, als tip geven, want Je moet oppassen het niet allemaal door blijft rennen met alles.

00:33:04
Wat zou je achteraf anders doen?

00:33:06
Ja, Ik ben heel blij met de adviezen die ik kreeg van pas goed op jezelf pak ook je rust, want dat deed ik in het begin eigenlijk niet. Eigenlijk ben ik het gelukkig wel gaan doen, ook wel Omdat zij dat zo zeiden, daar moet je wel echt opletten.

00:33:18
En Mensen die dan zeggen, nee, Ik heb die afleiding juist.

00:33:21
Nodig? wat voor jezelf goed voelt, maar luister goed naar je lichaam.

00:33:25
Hou je niet, hou jezelf niet voor de gek?

00:33:27
Ja nou ja ja.

00:33:28
Wat dat betreft moet je sowieso wel verwerken. Ja, je kan het niet helemaal weg gaan stoppen en zo.

00:33:33
Sandra, heb jij een laatste ondernemerstip?

00:33:36
Twee, eigenlijk focus op het positieve heeft mij wel heel erg geholpen, zowel met kijken ja waar je dankbaar voor kan zijn dat je ook ja dat soort dat soms helpt het gewoon al voor jezelf op een rij te zetten. Vooral de eerste maanden van waar je dankbaar voor kan zijn waar je mee geholpen bent.

00:33:52
Ik ben en ook gaan focussen op het perspectief van probeer ook energie in je bedrijf te stoppen in plaats van te denken wat er gebeurd is, wat er slecht is, kijk wat je kan Laten groeien, wat je kan verbeteren aan je bedrijf. Dat geeft dan ook weer voldoening en dat heeft.

00:34:06
Mij wel veel geholpen.

00:34:08
Wat ook een hele goeie tip was van iemand, was focus op de lange termijn, zowel tijdens de scheiding dat je sneller los gaat Laten.

00:34:17
Ga niet te lang onderhandelen over de inboedel, maak er geen strijd van, want waar Als je kinderen hebt blijven voor altijd met elkaar verbonden en dat gaat langer duren dan de scheiding zelf, dus laat dat sneller los.

00:34:29
En niet het onderste uit de kan willen?

00:34:31
Daar bereik je niks mee. Misschien op dat moment geeft een beetje voldoening, maar voor lange termijn hou je contact in verband met de kinderen en dan vergeet je dat soort dingen alweer. Probeer je beter snel af te handelen, want alle energie wat je daarmee bespaart. Ja, die die kan juist weer beter in je bedrijf stoppen.

00:34:46
Dus ja, zorg dat de contact goed kan blijven en ook gewoon ja met je bedrijf eigenlijk weer kijken dat Het gaat uiteindelijk weer beter komen Als het ware bespaar je energie zodat dat ja in belangrijkere dingen gestopt kan worden.

00:35:01
Brigitte, de laatste tip uit de praktijk.

00:35:04
Kijk goed In de In de huwelijksvoorwaarden wat daarin staat Als je die hebt en Als je.

00:35:09
Die niet hebt?

00:35:11
Ja, dan is het belangrijk dat je goed bij jezelf nagaat wat voor consequenties dat dan heeft voor je bedrijf en of je bedrijf het aankan om ja een groot bedrag aan de ander wellicht te betalen, dus zorg dat je daarop financieel goed voorbereid bent.

00:35:27
En treedt in overleg met professionals die daar van verstand hebben.

00:35:31
Ze kunnen jou bellen?

00:35:32
Zij kunnen mij bellen zeker.

00:35:35
Je, luisterde naar een beter bedrijf, begint bij de baas. In de volgende aflevering gaat de baas dood. Hierover praat ik met Richard Neve en nam een bedrijf over waarvan de baas plotseling overleed. Het was een periode met heftige emoties, Maar het was ook een tijdrovende zoektocht. Nou wachtwoorden, sleutels en inlogcodes. Bedankt voor het luisteren en tot volgende keer volg deze podcast op bnr.nl. Wil je niets van deze podcast missen? Abonneer je dan via je favoriete podcastplatform.