Laat je bedrijf goed achter

Of je nu een eenmanszaak, vennootschap onder firma (vof), maatschap of besloten vennootschap (bv) hebt, je helpt je nabestaanden door dit goed te regelen. Bijvoorbeeld met een testament met duidelijke afspraken over je erfenis. Een erfgenaam kan onder bepaalde voorwaarden met de Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) vrijstelling krijgen van erfbelasting.

1. Maak een testament

In een testament leg je vast wie je bedrijf erven en wie bedrijfsopvolger wordt. Heb je een groot vermogen? Dan helpt een testament om de erfbelasting gemakkelijker en voordeliger af te wikkelen. Een testament stel je op bij de notaris.

Heb je geen testament? Dan treedt het wettelijk erfrecht in werking als je overlijdt. Dit erfrecht bepaalt wie de erfgenamen zijn en hoeveel zij erven. Alle bezittingen en schulden van je onderneming gaan in dit geval over op de erfgenamen.

Een erfgenaam kan onder bepaalde voorwaarden met de Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) vrijstelling krijgen van erfbelasting. Deze regeling wordt ook wel Bedrijfsopvolgingsfaciliteit (BOF) genoemd.

2. Maak gebruik van een 'ondernemerstestament'

In een testament regel je de verdeling van je bezittingen en schulden. Na overlijden duurt het meestal een tijd om die verdeling te realiseren. Om te voorkomen dat je bedrijf in die tijd stuurloos is, is het verstandig om een ondernemerstestament op te stellen. Hierin geef je aan wat er met je bedrijf moet gebeuren als je er niet meer bent. Een notaris kan je advies geven over je testament.

Autar adviseert om gelijk bij de start van je bedrijf een testament te maken. “Zorg vooral dat je een executeur benoemt. Bij overlijden regelt de executeur direct de praktische zaken voor je bedrijf; als een erfgenaam dat doet kunnen schuldeisers zich op het standpunt stellen dat de erfgenaam de erfenis zuiver aanvaard heeft. Als de nalatenschap negatief blijkt te zijn, mag de erfgenaam dan uit eigen zak bij betalen. Dat is niet fijn.”

3. Neem bedingen op in het contract

Heb je een vof of maatschap? Regel dan dat de vof of maatschap bij jouw overlijden niet uiteen valt. Dat doe je met bedingen in het vennootschaps- of maatschapscontract. Zo kunnen de overblijvende vennoten of maten de onderneming (eventueel met een nieuwe vennoot of maat) voortzetten.

Voorzettingsbeding

Met een voorzettingsbeding regel je dat de contractuele rechtsverhouding tussen de overgebleven vennoten in stand blijft als jij overlijdt. De vennootschap wordt dan niet ontbonden.

Verblijvensbeding

Met een verblijvensbeding gaat jouw aandeel bij uittreding of overlijden over op de overblijvende vennoten of maten. Zij keren dan aan de uittreder of de erfgenamen een geldbedrag uit ter hoogte van de waarde van dat aandeel.

Toescheidings- of aanbiedingsbeding

Met dit beding gaat het aandeel van de uittreder of overledene niet automatisch over op de overblijvende vennoten of maten. De toedeling is afhankelijk van een overeenkomst tussen de uittreder of zijn erfgenamen en de overige vennoten of maten. Men moet het aandeel dus aanbieden aan de overgebleven vennoten of maten.

Overnamebeding

Hierbij gaat het om zaken die juridisch eigendom zijn van één van de vennoten of maten, maar die wel voor de vennootschap of maatschap worden gebruikt. Het beding regelt dat bij uittreding of overlijden van een vennoot of maat de anderen het recht hebben om zaken over te nemen die juridisch gezien eigendom zijn van de uittreder of overledene.

4. Sluit een overlijdensrisicoverzekering af

Met een overlijdensrisicoverzekering regel je dat je nabestaanden gedurende een bepaalde periode een uitkering krijgen. Zo zorg je ervoor dat zij niet in financiële problemen komen.

Volgens Herbert zijn het vooral zzp’ers die de financiële gevolgen voor de nabestaanden onderschatten. “Het gaat te vaak fout. Dat iemand overlijdt zonder voorziening voor de nabestaanden. Soms denkt een partner ‘nou, dan ga ik een baan zoeken’, maar dat is ook niet altijd mogelijk.”

5. Compagnonsverzekering

Als je samenwerkt in een vof of een andere rechtsvorm, dan vorm je samen een team. Je versterkt elkaar en je werkt samen aan opdrachten. Als je compagnon overlijdt, dan kunnen erfgenamen een deel van het bedrijf opeisen. De compagnonsverzekering keert dan een geldbedrag uit, zodat het bedrijf voortgezet kan worden.

KVK Verzekeringscheck

Je wilt je indekken tegen risico's waar je als ondernemer mee te maken krijgt. Dat kan via verzekeringen.

6. Zorg voor overzicht

Als zzp’er weet je alles van je bedrijf. Maar wat als je plotseling overlijdt, hoe zorgt een ander dan voor een goede afwikkeling? Autar vertelt dat veel ondernemers alles in hun hoofd hebben zitten. Ofwel, het thuisfront weet niets. Het is handig als je nabestaanden allerlei administratieve dingen gemakkelijk terug kunnen vinden. Bijvoorbeeld lopende opdrachten, bankrekeningen, verzekeringen, abonnementen, contracten, wie is de boekhouder. Een overzichtelijke administratie helpt daarbij. En hoe zit het met je wachtwoorden? Zorg ervoor dat je nabestaanden op een vaste afgesproken plek je wachtwoorden kunnen vinden (bedrijfsnetwerk, accounts bij instanties en sociale media accounts). Autar: “Zorg ervoor dat je nabestaanden op de hoogte zijn van wat er gebeurt binnen het bedrijf. En dat ze in elk geval jouw belangrijkste adviseurs kennen en vertrouwen. Maak van je nabestaanden geen spoorzoekers.”

7. KVK Nabestaandendesk

Zorg dat je nabestaanden op de hoogte zijn van de KVK Nabestaandendesk. De medewerkers staan klaar om te helpen met bijvoorbeeld de uitschrijving van de overledene uit het Handelsregister. Zodra iemand overlijdt krijgt het Handelsregister daarvan automatisch een melding via de Basisregistratie Personen.