Internet of Things: zo gebruik je slimme apparaten veilig

Deze via internet met elkaar verbonden apparaten zijn handig, maar er zijn ook risico's. Gebruik je bijvoorbeeld nog steeds het standaard wachtwoord dat de fabrikant op je IoT-apparaat plaatste? Dan komen cybercriminelen eenvoudig via dat apparaat op je computernetwerk. Ontdek hoe je IoT-apparaten veilig gebruikt.

Wat is IoT?

Het Internet of Things is een netwerk van slimme apparaten die via internet met elkaar verbonden zijn. Zo'n apparaat heeft meestal ook sensoren en software. Een voorbeeld hiervan is je smartphone. Ook apparaten waar je het misschien minder snel van verwacht, kunnen een internetverbinding hebben. Denk aan alarmsystemen, printers en robotstofzuigers.

Voordelen

IoT-apparaten kun je vaak op afstand besturen, uitlezen en beheren. Denk aan een koffiemachine die je een e-mail stuurt als er een storing is. Ook kun je IoT-apparaten via internet met elkaar verbinden. Zo ‘praat’ bijvoorbeeld een slimme thermostaat met een cv-ketel.

IoT-apparaten zijn niet alleen handig, je bespaart er ook tijd en geld mee. Zo zorgt de genoemde slimme thermostaat voor zo goed mogelijke verwarming. Het apparaat leert hoeveel en wanneer elke ruimte warmte nodig heeft. Zo bespaar je op je energiekosten.

Risico's van IoT-apparaten

Een IoT-apparaat is altijd online. Dan is het bereikbaar voor gebruikers en voor andere IoT-apparaten. Maar ook voor cybercriminelen. Die speuren op internet naar IoT-apparaten die ze kunnen hacken.

Slechte beveiliging

Slimme apparaten zijn vaak slecht beveiligd en daardoor aantrekkelijk voor hackers. Een cyberaanval lukt dan sneller.

Verouderde software

IoT-apparaten die niet regelmatig een software-update krijgen, zijn extra kwetsbaar. Criminelen hacken deze apparaten via zwakke plekken in de verouderde software.

Misbruik van een gehackt IoT-apparaat

Een gehackt IoT-apparaat is een achterdeur naar je bedrijfsnetwerk. Eenmaal binnen stelen de criminelen je geld of gegevens. Of ze installeren malware, zoals ransomware.

Ook kan zo’n apparaat zonder dat je het merkt onderdeel van een botnet zijn. Criminelen verspreiden malware en phishingberichten via botnets. En voeren er DDoS-aanvallen of cryptojacking mee uit.

Privacy

Een IoT-apparaat verzamelt vaak gegevens, slaat deze op of stuurt deze door. Denk aan een slimme speaker waar je tegen praat. Waar gaat deze informatie heen? Wie heeft er toegang tot deze gegevens? Weet je dit niet, dan is het misschien een gevaar voor je privacy.

Een gehackt IoT-apparaat geeft extra gevaar voor je privacy. Stel, een gehackte beveiligingscamera stuurt alle beelden door naar criminelen. Die houden dan alles in en rondom je bedrijf in de gaten.

Veilig gebruik van IoT-apparaten

Met deze tips gebruik je IoT-apparaten zo veilig mogelijk:

• Bepaal wanneer en hoe lang het apparaat online moet zijn. Zo hoeft bijvoorbeeld een slimme televisie alleen online te zijn wanneer je deze gebruikt.
• Houd de software up-to-date. Gebruik alleen officiële updates van de leverancier. Makers en verkopers van digitale apparaten zijn verplicht updates te leveren.
• Wijzig altijd direct het fabriekswachtwoord. Gebruik veilige wachtwoorden op al je IoT-apparaten. Is inloggen in twee stappen (2FA) mogelijk? Zet dat dan aan.
• Koop IoT-apparaten alleen bij betrouwbare leveranciers. Dat zijn bijvoorbeeld bedrijven die langer bestaan en goede reviews hebben. Vanaf 1 augustus 2025 gelden er regels voor de digitale veiligheid van IoT-apparaten. In de EU is het dan verboden onveilige producten op de markt te brengen.
• Vraag aan de leverancier hoe het apparaat omgaat met je gegevens. Koop alleen een apparaat als duidelijk is welke gegevens het verzamelt en opslaat. Stuurt het ook gegevens door, check dan aan wie. En of dat via een beveiligde verbinding gaat.
• Maak een apart netwerk voor je IoT-apparaten. Zo kunnen criminelen niet via een gehackt apparaat op je hele bedrijfsnetwerk komen. Vraag je IT-beheerder of een netwerkspecialist hoe je dit regelt.
• Verwijder of vervang verouderde IoT-apparaten die geen updates van de leverancier meer krijgen. Of zorg dat ze nooit meer online zijn.