Schijnzelfstandigheid? Dit zijn je opties

Vanaf 1 januari 2025 handhaaft de Belastingdienst volledig op schijnzelfstandigheid. Jij en je opdrachtgever lopen risico op een naheffing. Wat kun je als zzp’er doen als blijkt dat je schijnzelfstandige bent?

Wat is schijnzelfstandigheid?

Jacob van der Vis is ondernemersadviseur bij KVK. Hij spreekt de laatste tijd veel zzp’ers over schijnzelfstandigheid. Zij twijfelen vaak over hun positie. Van der Vis legt uit wat schijnzelfstandigheid is: “Werk je als zelfstandige? Dan heeft je relatie met je opdrachtgever doorslaggevende kenmerken van zelfstandigheid. Je bepaalt bijvoorbeeld je eigen uren, werkt geen vaste uren en verricht andere werkzaamheden dan werknemers van hetzelfde bedrijf.” Van der Vis vervolgt: “Het kan ook zo zijn dat je niet doorslaggevend aan de kenmerken van een zelfstandige voldoet. Dan loop je het risico dat je schijnzelfstandige bent. Dit betekent dat je opdrachtgever jou eigenlijk niet als zzp’er zou moeten inhuren, maar dat je in loondienst zou moeten werken."

Ben ik schijnzelfstandige?

Je kunt zelf bekijken of je aan de kenmerken van een zzp’er voldoet of meer aan de kenmerken van loondienst. Gebruik daarvoor de keuzehulp schijnzelfstandigheid. Alle kenmerken samen bepalen of je meer kenmerken hebt van zzp of van loondienst. Hoe je echt elke dag met elkaar werkt, geeft de doorslag. Niet wat er in je contract staat. Zorg wel dat deze werkelijkheid ook in je contract staat, zodat het op elkaar aansluit. Van der Vis: ”Je bent samen met je opdrachtgever verantwoordelijk voor de juiste vorm van samenwerken. Stem dit dus onderling af. Want de gevolgen van een onjuiste vorm zijn ook voor jullie allebei.”

Mogelijkheden bij schijnzelfstandigheid

Lijkt het erop dat je schijnzelfstandige bent? Bepaal dan voor jezelf hoe je hiermee omgaat. Er zijn meerdere mogelijkheden:

Ik wil door als zelfstandige

Je blijft graag zzp’er. Ga dan met je opdrachtgever in gesprek over meer vrijheid en verantwoordelijkheid. Bepaal bijvoorbeeld zelf je uren en je uurtarief. Werk met meerdere opdrachtgevers en bepaal zelf waar en wanneer je welk werk doet. Kortom, zorg dat je zoveel mogelijk kenmerken hebt van een zzp’er en pas je contract daarop aan. En werk ook in de praktijk volgens de kenmerken van een zelfstandige. Houd er rekening mee dat niet alle functies aan deze kenmerken kunnen voldoen. Er zijn functies waarmee dat niet lukt.

Let op: Werk je nu met een door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomst? Die geldt nog tot 2029.

Ik wil stoppen als zzp’er

Misschien kom je er niet uit met je opdrachtgever(s). Of voel je je onzeker over de manier van werken met je opdrachtgever. Misschien krijg je een mooi aanbod van een opdrachtgever om in loondienst te gaan. Of er zijn andere redenen waardoor je wilt stoppen als zzp’er. Van der Vis: “Sommige zzp’ers willen zelf graag stoppen, maar er zijn ook branches waarin zzp’ers geen keuze hebben en opdrachtgevers besluiten niet meer met zzp’ers te werken.”

Ontdek in de Checklist bedrijf stoppen wat je allemaal moet regelen als je stopt als zelfstandige. ”Let goed op de volgorde van de dingen die je moet regelen. Uitschrijven bij KVK is pas de laatste stap in het stopproces,” benadrukt Van der Vis. ”Helaas zien we dit nog te vaak fout gaan. Zzp’ers schrijven zich te snel uit en weten niet dat de uitschrijving niet valt terug te draaien. Dit kan vervelende gevolgen hebben. Als je uitgeschreven bent, kun je soms niet meer bij je zakelijke bankrekening die op naam van je onderneming staat. Of je kunt geen uitkering meer aanvragen, omdat je geen ondernemer meer bent."

Ik wil in loondienst

Wil je liever in loondienst? Ga dan in gesprek met je opdrachtgever en onderzoek of het mogelijk is om in loondienst te gaan. Misschien heeft jullie werkrelatie nu al veel kenmerken van loondienst, terwijl je als zelfstandige bent ingehuurd. Geef dan bij je opdrachtgever aan om welke kenmerken het gaat en wat het risico is. De opdrachtgever loopt het risico op naheffing van loonbelasting en in de toekomst ook op boetes. Dit bewustmaken kan helpen bij de onderhandelingen.

Lukt het niet om bij je opdrachtgever in loondienst te gaan, maar wil je toch in loondienst? Zoek dan naar andere vacatures.

Ik ga in loondienst en blijf daarnaast parttime ondernemen

Als je in loondienst gaat, stop je met ondernemen. Behalve als je naast je baan in loondienst ook nog andere klussen blijft doen. Dan word je parttime ondernemen. Kies je daarvoor? Dan kun je gewoon ingeschreven blijven bij KVK. Zorg er wel voor dat je schijnzelfstandigheid voorkomt.

Adviesteam

Heb je vragen over schijnzelfstandigheid? Neem dan contact op met een expert van KVK: 088 585 22 22.