Verkiezingen 2023: de politieke plannen voor het mkb

• Geldzaken
• Personeel
• Regeldruk
• Familiebedrijf en overname
• Energie en duurzaamheid
• Belastingzaken
• Overige

Disclaimer: Dit is geen stemwijzer. In dit overzicht zijn de partijen opgenomen die volgens de Peilingwijzer van I&O Research en Ipsos/EenVandaag op 3 oktober 2023 kans maakten op minimaal een zetel. KVK citeert uit de verkiezingsprogramma's de standpunten die over ondernemen gaan en/of belangrijk kunnen zijn voor ondernemers. Per thema komen de partijen die een standpunt hebben over het thema op alfabetische volgorde aan bod. Bekijk ook de volledige verkiezingsprogramma's, die vind je op de websites van de partijen. Veel partijen hebben een aparte versie van hun programma in begrijpelijke taal.

Natuurlijk zijn er nog veel meer belangrijke onderwerpen waar de politiek over beslist. Die komen aan bod in verschillende stemwijzers, zoals het Kieskompas en de Stemwijzer. Met deze stemwijzers kun je de standpunten van de meeste partijen met elkaar vergelijken. Dat een standpunt in een verkiezingsprogramma staat, betekent niet dat het na de verkiezingen ook werkelijkheid wordt. Daarvoor is een meerderheid nodig in de Tweede Kamer.

Geldzaken

Voor nieuwe plannen voor je bedrijf heb je waarschijnlijk geld nodig. Veel partijen vinden dat het makkelijker moet worden voor het mkb om leningen en investeringen te krijgen.

CU

“Het midden- en kleinbedrijf moet laagdrempelig toegang hebben tot financiering om goed te kunnen ondernemen. Daarvoor zetten we de plannen voor een mkb financieringshub naar Brits voorbeeld door. Overheidsorganisaties en -fondsen zoals Qredits, InvestNL en het Groeifonds sluiten aan en worden zo makkelijker toegankelijk worden voor het mkb.”

CDA

“Onze bestaande plannen zetten we onverkort door: van betere financiering via mkb-bank, de inzet van een mkb-toets bij relevante wet- en regelgeving tot het toegankelijk maken van subsidies voor het (innovatief) mkb. ”

D66

“We maken investeringen in startups en scale-ups aantrekkelijker. We willen een ‘winwin-lening’ mogelijk maken, waarbij kleine ondernemers makkelijker geld lenen en familie, vrienden of fans een aantrekkelijk rendement krijgen. ”

DENK

“Wij voeren een kredietbank in voor kleine ondernemers. Er komt één overheidsbank om het mkb te financieren. Alle bestaande overheidsregelingen worden hieronder gebracht.”

FvD

FvD wil “een coronacompensatieregeling invoeren voor ernstig gedupeerde mkb-bedrijven”.

GL-PvdA

“We maken aanbestedingsprocedures toegankelijker voor mkb-bedrijven.”

NSC

“Omdat de grote banken vaak niet thuis geven wat betreft leningen aan het mkb, bevorderen we de toegang tot non-bancaire financiering zoals crowdfunding, kredietunies en de microfinanciering door Qredits. Voor het kleine mkb wordt op nationaal niveau een duurzaamheidslening geïntroduceerd."

"We hebben oog voor de ondernemers die tijdens de coronalockdowns in grote problemen zijn geraakt en die moeite hebben met het terugbetalen van leningen en tegemoetkomingen. Invorderen zonder oog te hebben voor de gevolgen getuigt niet van goed openbaar bestuur; voldoende coulance is nodig met betrekking tot terugbetalingstermijnen.”

SGP

“Veel ondernemers hebben moeite om aan financiering van hun bedrijfsplannen te komen. Het zou goed zijn als er meer gebruik kan worden gemaakt van non-bancaire financiering, bijvoorbeeld door crowdfundingplatforms. Daartoe zouden die platforms beter toegang moeten krijgen tot garantstellingen van de overheid. In Nederland komt een landelijk platform, geïnspireerd door de British Business Bank, dat bedrijven bijstaat in hun zoektocht naar financiering.”

VOLT

VOLT wil “een centraal loket voor innovatieve en sociaal maatschappelijke ondernemers waar zij terecht kunnen met hun vragen over bijvoorbeeld subsidieaanvragen”.

VVD

“We verbeteren de toegang tot financiering voor ondernemers door het opheffen van het verpandingsverbod en inzet op het vergroten van non-bancaire financiering. Tevens wil de VVD dat Nederland net zoals het Verenigd Koninkrijk een mkb-bank opricht. Die bestaat uit het efficiënter vormgeven van huidige instituties. Bovendien stimuleren we toegang tot en faciliteren de ontwikkeling van lokale en Europese kapitaalmarkten voor grote en kleine ondernemingen.”

Personeel

Als ondernemer in het mkb heb je waarschijnlijk personeel. Veel partijen willen dat het aantrekkelijker wordt om personeel in dienst te nemen. Bijvoorbeeld door de loondoorbetaling bij ziekte te verkorten. Of te zorgen voor minder verplichte administratie.

BBB

“Wij willen het verschil in belastingdruk tussen personeel in vaste dienst en zzp’ers verkleinen, zodat het aantrekkelijker wordt om mensen in vaste dienst aan te nemen.”

CDA

“Om in een onverwachte crisistijd buiten het ondernemersrisico om werkgevers en werknemers te helpen bij personeels- en baanbehoud zijn wij voorstander van een crisisregeling personeelsbehoud.”

CU

“We maken het voor mkb-ers goedkoper om personeel in dienst te hebben.”

FvD

Fvd wil het “ontslagrecht mkb versoepelen, zodat ondernemers meer mensen aannemen. Vereenvoudigen en versimpelen van de reïntegratieverplichting voor werkgevers. Doorbetalingsverplichting bij ziekte van werknemers verkorten van twee naar één jaar.”

GL-PvdA

“We ondersteunen kleine werkgevers bij de loondoorbetaling bij ziekte. We verhogen de middelen voor de verzuim- en ontzorgverzekering die mkb’ers verzekert tegen de kosten van loondoorbetaling, die helpt met de re-integratieverplichtingen en die administratie uit handen neemt. Ook verlagen we de premie die kleine werkgevers betalen voor arbeidsongeschiktheid.”

JA21

“Loondoorbetaling bij ziekte voor kleine bedrijven terugbrengen naar één jaar.”

NSC

“De voor werkgevers verplichte loondoorbetaling bij ziekte gaat naar één jaar. Indien werkgevers hun re-integratieverplichtingen onvoldoende zijn nagekomen, kan het UWV een jaar langer loondoorbetaling opleggen.”

“Het moet aantrekkelijker worden voor kleine werkgevers om mensen in vaste dienst te nemen. We willen hiertoe de administratieve lasten voor mkb’ers verminderen, onder meer door bestaande prikkels tegen het licht te houden en bij nieuwe wetgeving een mkb-uitvoeringstoets in te voeren. Papieren tijgers moeten worden geschrapt, zoals de rapportageplicht werkgebonden mobiliteit.”

PvdD

“We beperken het aantal verschillende arbeidscontracten tot vaste en tijdelijke contracten voor regulier werk, het uitzendcontract om ziekte of grote drukte op te vangen, en het zelfstandigencontract voor zzp’ers.”

SGP

“Matigheid, en dus een forse besparing op grondstoffen- en energiegebruik is nodig! De overheid moet burgers en bedrijven daarbij helpen en zo nodig grenzen trekken. Het goedkoper maken van arbeid en het zwaarder belasten van consumptie draagt hieraan bij.”

VVD

“We verlagen de werkgeverslasten, zodat het meer loont om personeel in dienst te nemen. Zieke werknemers vormen nu een te groot risico voor kleine werkgevers. Daarom gaan we verder met de ingezette hervorming van de loondoorbetalingsregels. We proberen deze hervorming voor kleine ondernemers zo aantrekkelijk mogelijk te maken, en de hoeveelheid bureaucratie te verminderen.”

Regeldruk

Meerdere partijen geven in hun verkiezingsprogramma's aan dat ze minder regels willen voor het mkb.

BBB

“We beschermen ons midden- en kleinbedrijf tegen regeldruk en administratieve lasten voor maatschappelijk ondernemen die gemaakt zijn voor multinationals (OESO-richtlijnen).”

CU

“Veel ondernemers willen niets liever dan zich richten op hun onderneming. We willen hen daarin maximaal ondersteunen. Net als voor burgers moet de overheid eenvoudig bereikbaar zijn voor bedrijven met bekwame zaakbehandelaars. We zorgen dat lokale, provinciale en landelijke regeldruk verminderen én dat ondernemers snel en toegankelijk terecht kunnen bij de overheid.”

D66

“In Nederland hebben ondernemers een aanhoudende regeldruk. Wij kiezen liever voor duidelijke en begrijpelijke regels die goed te handhaven zijn, dan voor complexe regels die voor veel administratieve lasten zorgen. Er komen afrekenbare doelstellingen om de regeldruk terug te dringen en een strengere toets op het introduceren van nieuwe regels.”

DENK

“Wij willen een collectief vangnet om de loondoorbetaling bij ziekte te betalen voor mkb’ers. We verlichten de regeldruk voor kleinere ondernemers door het invoeren van een mkb-regeldrukcheck bij elke regel en wetgeving.”

FvD

FvD wil een “staatssecretaris voor het mkb die werkt aan minder regeldruk, oplossingen en verbeteringen. Minder bureaucratie mkb: voor iedere nieuwe wet of regel, minstens vijf anderen afschaffen.”

JA21

Ja21 wil “de regeldruk actief voor het mkb terugdringen. Altijd een mkb- en vestigingsklimaattoets bij de implementatie van nieuw beleid.”

SGP

“Bedrijven zijn steeds duurder uit door de disproportionele regeldruk. Bij het opstellen van wetgeving moet daarom meer aandacht en expertise komen voor regeldruk. Ook moet de stofkam door huidige wet- en regelgeving worden gehaald.”

VVD

“Om de regeldruk voor het mkb terug te dringen is de afgelopen jaren o.a. de mkb-toets ingevoerd voor nieuwe voorstellen. We zien echter dat meer stappen nodig zijn. Waar bij de huidige mkb-toets ondernemers zichzelf moeten melden om deel te nemen aan een mkb-toets, wil de VVD graag dat ministeries ondernemers benaderen voor deelname aan de mkb-toets. Bovendien moet nieuwe regelgeving zo eenvoudig en concreet mogelijk zijn en mag niet verder gaan dan nodig. We komen met een meetbaar doel om regelgeving te verminderen.”

Familiebedrijf en overname

Nederland kent een groot aantal familiebedrijven. Veel partijen willen het overnemen van familiebedrijven makkelijker maken.

BBB

“De Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) die essentieel is voor de continuïteit van Nederlandse familiebedrijven wordt gehandhaafd met de tarieven van 2023.”

CDA

“Het CDA staat zij aan zij met de grote en kleine familiebedrijven om hun focus op de nieuwe generaties en de sterke worteling in de samenleving. We behouden de Bedrijfsopvolgings-regeling (BOR), maar maken deze ongevoelig voor misbruik.”

CU

“De continuïteit van een familiebedrijf mag niet in gevaar komen wanneer deze van de ene generatie naar de volgende wordt overgedragen. Zeker voor bedrijven in de agrarische sector, met vaak dure grond én relatief lage verdiensten, is een goede (fiscale) regeling bij bedrijfsoverdracht van levensbelang. We handhaven daarom de BOR-regeling. Wel kan deze beperkt worden voor niet bedrijfsgebonden activa als onroerend goed en liquiditeiten. En tegelijk willen we zorgen dat geld dat in het familiebedrijf zit na de bedrijfsoverdracht in het bedrijf blijft en niet vrijwel belastingvrij bij privépersonen terecht komt. Om te voorkomen dat belastingheffing bij de overdracht tot liquiditeitsproblemen leidt, stellen wij een verruiming van de betalingsperiode voor.”

D66

“De bedrijfsopvolgingsregeling wordt verder versoberd.”

FvD

FvD wil “goede bedrijfsopvolgingsfaciliteiten voor familiebedrijven”.

JA21

“Om familiebedrijven en de daarmee gepaarde investeringskracht voor ons land te behouden, is het van wezenlijk belang om de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) niet te versoberen.”

NSC

“De fiscale Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) voor familiebedrijven wordt behouden als waarborg voor de continuïteit van werkgelegenheid en bedrijvigheid.”

SGP

“Mkb en familiebedrijven leveren een belangrijke bijdrage aan Nederlandse economie, onder andere door hun zorg voor de omgeving, goed werkgeverschap en innovatiekracht. Dat verdient ondersteuning, onder andere via de bedrijfsopvolgingsregeling.”

VOLT

“De bedrijfsopvolgingsregeling wordt afgeschaft. In plaats hiervan verruimen we de mogelijkheid om bij de overheid te lenen om financiering mogelijk te maken.”

VVD

“We willen dat de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) behouden blijft. De eisen voor toepassing van de BOR moeten daarbij beter aansluiten bij de behoeften van ondernemers, terwijl we oneigenlijk gebruik tegengaan.”

Energie en duurzaamheid

Energie en duurzaamheid nemen in veel verkiezingsprogramma's een belangrijke plaats in. Sommige partijen willen het mkb helpen om duurzamer te ondernemen.

BBB

“Alle (grote/mkb/familie-) bedrijven moeten toegang hebben tot financiële steun vanuit klimaatfondsen. Daarbij moet het volledig transparant zijn welke bedrijven geld ontvangen en waarvoor.”

CU

“Niet alleen beursgenoteerde bedrijven maar ook mkb-bedrijven moeten zich verantwoorden over hun inzet op duurzaamheid.”

D66

D66 wil dat de “energiebesparingsplicht voor bedrijven eenvoudiger en ambitieuzer wordt.” En het “voor mkb’ers makkelijker maken om verduurzaming te financieren. 1 miljard voor stimuleren nieuwe investeringen in de productie van groene en circulaire producten (deze regelingen zijn ook toegankelijk voor het mkb). Digitaal productpaspoort (instructie voor recyclen, hergebruik, demontage en reparatie) voor elk product als onderdeel van het impactregister (effecten op maatschappij en milieu).”

FvD

“Huishoudens en ondernemers niet opzadelen met stijgende energiekosten vanwege absurde ‘duurzaamheidseisen.’”

GL-PvdA

“Investeringsfonds Invest-NL bouwen we uit tot een Nationale Investeringsbank waarmee we investeringen in duurzaamheidsprojecten (mede-) financieren (zowel in vreemd en eigen vermogen) die nu niet of onvoldoende van de grond komen. Denk bijvoorbeeld aan mkb-bedrijven die moeilijk aan het benodigde durfkapitaal komen.”

JA21

“Goedkope financiering voor duurzaamheidsinvesteringen, zoals de mkb Duurzaamheidslening van Qredits, verdient een opschaling.”

PvdD

“De energiebesparingsplicht voor bedrijven wordt strenger gehandhaafd en de terugverdientijd wordt verhoogd. Onnodige energieslurpende sectoren zoals de gangbare sierteelt en de kunstmestindustrie worden afgebouwd. Schaats- en skibanen sluiten in de zomer en de horeca houdt haar terrassen, maar niet meer met terrasverwarmers.”

“Het huidige statiegeldsysteem voor plastic flessen en blikjes wordt uitgebreid naar alle drankverpakkingen. De verantwoordelijkheid voor het statiegeldsysteem komt in handen van de overheid in plaats van bij het bedrijfsleven.”

“Grondstoffen zoals soja, palmolie, koper en kolen komen op de lijst van conflictmaterialen. Hiervoor komen strenge criteria in het internationale handelsverkeer. Ook zoet water komt op deze lijst.”

SGP

“De SGP wil een nuchter en consistent energie- en klimaatbeleid. Dat begint met energiebesparing. En natuurlijk is er meer te doen. Investeren in innovatie bijvoorbeeld, wat dat betreft zit Nederland vol met vernieuwende ondernemers en ondernemende vernieuwers. Die moeten niet tegengehouden worden door gedateerde regelgeving. Wat ook belangrijk is: bedrijven en regio’s het vertrouwen en de ruimte geven om de energietransitie op basis van heldere en afrekenbare doelen op een eigen manier vorm te geven.”

“De regels om gebruik van wegwerpbekers en –bakjes te ontmoedigen zorgen voor veel onduidelijkheid en rompslomp, en lijken nog weinig effectief om zwerfafval te beperken. De overheid moet samen met ondernemers kijken hoe gezorgd kan worden voor een eenvoudigere en meer effectieve aanpak.”

SP

SP wil een “CO2-heffing voor alle vervuilende bedrijven zonder verstellingen. De energiebelasting gaat omhoog voor grootgebruikers en omlaag voor huishoudens en het mkb.”

VOLT

VOLT wil een “Europese CO2-belasting voor alle brandstoffen. Voor alle Nederlandse broeikasgasuitstoot geldt een minimale CO2-prijs. Fixteams om bedrijven, waaronder het mkb, te helpen bij het besparen van energie.”

VVD

“Voorkomen dat de prijzen stijgen lukt niet altijd, het beperken van de prijsstijging is wel een prioriteit. We kunnen Nederland alleen schoon doorgeven als middengroepen en het mkb de transitie mee kunnen maken. We toetsen daarom al het huidige en nieuwe klimaatbeleid op de kosten voor mensen met een laag inkomen, de middenklasse en het mkb. Als klimaatbeleid niet door de toets komt, wordt het gewijzigd of vervangen.”

“We helpen de verduurzaming van het mkb. Het mkb is de ruggengraat van onze economie. Daarom ontzorgen we het mkb en zetten we de plannen uit Rutte IV voor een verduurzamingsfonds voor het mkb door.”

“We zorgen dat het aantrekkelijker wordt voor huishoudens en ondernemers om zonnepanelen op je eigen dak te leggen.”

Belastingzaken

Partijen hebben verschillende ideeën over belastingzaken voor het mkb. Sommige willen meer belastingvoordelen voor het mkb en andere juist minder. Daarnaast is er aandacht voor belastingschulden van mkb’ers na de coronapandemie.

BBB

“We onderzoeken of het mogelijk is een extra (derde) schijf te introduceren in de vennootschapsbelasting. In deze extra schijf worden winsten boven een bepaald bedrag extra belast en binnen groepsstructuren wordt vennootschapsbelasting op basis van geconsolideerde winst geheven. De belastingdruk voor bedrijven mag niet verder oplopen. Bedrijven zijn geen pinautomaat.”

CU

“We uniformeren de winstbelasting (VPB).”

FvD

FvD wil “de hoge VPB-grens verhogen naar 1 miljoen euro”.

DENK

“DENK erkent en waardeert de essentiële rol die het mkb speelt voor onze economie en samenleving. Daarom komen er wat ons betreft meer belastingvoordelen voor het mkb en gaan we fors snijden in belemmerende regelgeving. Veel mkb’ers kampen nog met het afbetalen van de coronaschulden. DENK vindt dat de Belastingdienst ruimhartig moet blijven omgaan met de terugbetalingen.”

NSC

“Wij onderschrijven de bevinding van het Nederlands Comité voor Ondernemerschap dat de Nederlandse economie gebaat is bij versterking van het eigen vermogen van het mkb. We doen een gericht onderzoek en vergelijken de fiscale en andere mogelijkheden van private equity en traditionele stabiel en conservatief gefinancierde familiebedrijven.”

SGP

“De lasten voor het bedrijfsleven moeten omlaag. Deze lastenverlichting moet vooral gericht zijn op het mkb. Vaak zijn dit familiebedrijven, ondernemingen in de maakindustrie en andere bedrijven die zorgen voor veel werkgelegenheid en ook de ruggengraat van de Nederlandse economie vormen. Om de werkgelegenheid en de economische groei te stimuleren moeten de lasten voor ondernemers (met name voor het midden- en kleinbedrijf) omlaag.”

SP

“Kleinschaligheidsinvesteringsaftrek verhogen, zodat het mkb kan investeren in de toekomst.”

VVD

“Er zijn op dit moment nog veel levensvatbare ondernemers die moeite hebben met het terugbetalen van belastingschulden die zij hebben opgelopen tijdens de coronacrisis. Het is zaak dat we menselijk en coulant met deze ondernemers omgaan. We gaan er daarom voor zorgen dat er sneller afspraken worden gemaakt met ondernemers over de terugbetaling van hun belastingschulden.”

“We voorkomen dat het belasten van vermogen een excuus wordt om het eigen huis, het pensioen of mkb’ers te belasten. Want net zoals dat werken moet lonen, moet ook het resultaat van hard werken in de vorm van sparen, investeren en winst de moeite waard blijven.”

Overige standpunten over het mkb

Naast bovengenoemde thema's hebben de partijen nog andere ideeën over het mkb. Bijvoorbeeld over de bescherming van lokale ondernemers en sociaal ondernemerschap.

CDA

“Het CDA wil dat het mkb wordt ondersteund in het verbeteren van de digitale veiligheid.”

CU

“Om mkb-bedrijven meer mogelijkheden te geven bij overheidsaanbestedingen, zorgen alle overheden ervoor dat het papierwerk tot een minimum wordt beperkt en dat opdrachten zo min mogelijk worden geclusterd. Gunningseisen mogen niet onnodig zwaar zijn. Niet de goedkoopste, maar de kwalitatief beste aanbieding moet worden gekozen en ook Europese aanbestedingsnormen worden minder rigide.”

D66

D66 wil “duidelijke erkenning van sociale onderneming in de wet bijvoorbeeld als maatschappelijke BVm. Maatschappelijke meerwaarde krijgt een prominentere rol in de aanbestedingswet.”

DENK

“Discriminerende bedrijven worden publiekelijk aan de schandpaal genageld en krijgen geen overheidsopdrachten meer.”

FvD

FvD wil “verplichte bijdragen aan Buma Stemra, Reprorecht en jaarlijkse KVK- registratie afschaffen, deze zijn door technologische ontwikkelingen achterhaald”. En een “gelijk speelveld creëren, optreden tegen oneerlijke concurrentie vanuit het buitenland”.

GL-PvdA

“We beschermen lokale ondernemers en kleine winkeliers, die vaak een belangrijke sociale rol vervullen in de buurt of hun dorp. We breiden de mogelijkheid tot huurbescherming uit, zetten vaker maatschappelijk vastgoed in en maken het voor bewoners en gemeenten gemakkelijker om te bepalen waar men vooral lokale middenstanders wil zien. We beperken de enorme concurrentie van online winkels door deze bedrijven de kosten door te laten berekenen van het terugsturen van producten en door de wildgroei van distributiecentra te beperken.”

NSC

“In het nationale innovatiebeleid willen we een hervorming doorvoeren. De overheid verstrekt via het Groeifonds nu miljarden aan innovatiesubsidies, zonder de noodzaak en het doel van een bijdrage uit de belastingmiddelen scherp af te wegen. Meer regie is gewenst. We voegen daarom het Groeifonds en onderdelen van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) samen met InvestNL tot een Nationale Ontwikkelingsmaatschappij die risicovolle private investeringen kan uitlokken op het gebied van onder meer verduurzaming, digitalisering en strategische infrastructuur.”

“Voor het innovatieve mkb blijven de regionale ontwikkelingsmaatschappijen het eerste aanspreekpunt. We handhaven de fiscale faciliteiten voor innovatie en de aftrek voor milieu-investeringen en zijn terughoudend met subsidies.”

SGP

“Het ontstaan van bedrijfs(vak)scholen bij mkb-bedrijven moet financieel worden gestimuleerd, juist ook in deze krappe arbeidsmarkt.”

“Sociaal ondernemerschap moet aangemoedigd worden. Voor bedrijven die maatschappelijke impact belangrijker vinden dan alleen maar winst maken, moet er een apart label of statuut komen.”

SP

“Lokale ondernemers krijgen meer hulp, bijvoorbeeld door aanbestedingen voortaan ‘mkb-vriendelijk’ te maken en door betere bescherming tegen pandjesbazen en franchisegevers.”

VVD

“We moderniseren het faillissementsrecht, zodat mkb’ers een sterkere positie krijgen wanneer toeleveranciers of klanten hun rekening niet meer kunnen betalen. Met de herziening moeten ondernemers die failliet zijn gegaan en met goed gevolg het faillissement hebben afgerond sneller aan de slag kunnen dan nu het geval is.”

“Ondernemers moeten de volledige ruimte krijgen om hun creativiteit te benutten. Op dit moment is dat echter niet zo, omdat ondernemers beknot worden door regelgeving. Zo mag een restaurant nu bijvoorbeeld geen kookboeken verkopen. Daarom gaan we ervoor zorgen dat mengformules worden toegestaan. Bovendien verruimen we de Winkeltijdenwet zodat winkeliers meer mogelijkheden krijgen wanneer zij hun winkel openen of sluiten.”

Politieke partijen over starters en zzp'ers

Wil je weten welke plannen politieke partijen hebben voor startende ondernemers en zzp’ers? Lees dan ook: 

• Verkiezingen 2023: de politieke plannen voor starters
• Verkiezingen 2023: de politieke plannen voor zzp’ers