Starten als zzp-verpleegkundige of VIG’er

Er komt veel kijken bij zelfstandige zijn. Door dit stappenplan te volgen ben je op de goede weg en weet je welke wet- en regelgeving voor jou geldt. Overweeg je te werken met een bemiddelingsbureau? Lees dan meer over het kiezen van een bemiddelaar.

Bij het inschrijven van zzp’ers in de zorg ontstaat soms verwarring over de benaming van zorgberoepen en de taken en stappen die daarbij horen. Dit stappenplan is voor de verpleegkundige of VIG’er. Je verpleegt en verzorgt ouderen, zieken en/of mensen met een beperking op de plek waar ze wonen. Dat kan in een instelling of tehuis zijn, een ziekenhuis, kliniek of een woonwijk. Je mag (onder toezicht) verpleegtechnische handelingen verrichten zoals stoma- en wondverzorging, katheteriseren, zuurstof of sondevoeding toedienen of medicijnen toedienen met infuus of injectie. Ben je wijkverpleegkundige? Dan is dit stappenplan ook voor jou. 

Stappenplan zzp verpleegkundige of VIG’er

Maak van tevoren een ondernemingsplan zodat je je plannen concreet kunt maken. Beantwoord hierin in ieder geval de volgende vragen: wie ben je, waarom wil je ondernemer worden en welke kwaliteiten heb je hiervoor in huis? Omschrijf ook je aanbod en doelgroep: welke zorg lever je aan wie?

1. Check je werkrelatie

Heb je particuliere cliënten, of werk je via een (thuis)zorginstelling, bemiddelingsbureau of een andere opdrachtgever? Samen met je opdrachtgevers ben je verantwoordelijk voor de werkrelatie die jullie aangaan. Zorg er hierbij voor dat je schijnzelfstandigheid voorkomt en houd je aan de wet DBA.

2. Maak een financieel plan

Maak een financieel plan om te bepalen of je als zzp’er genoeg kunt verdienen om van te leven. Bepaal hierbij je uurtarief. Word je betaald vanuit een persoonsgebonden budget (PGB)? Check dan bij de gemeente of verzekeraar de zorgtarieven voor PGB-houders. Is jouw tarief veel hoger, dan zal je cliënt een deel zelf moeten betalen. Je kunt dan opdrachten mislopen. Word je betaald vanuit een PGB of lever je Wlz-zorg? Dan word je voor maximaal veertig uur per week uitbetaald. Controleer ook uit welke wet de zorg die jij levert betaald wordt. Vraag dit na bij je (toekomstige) cliënt of diens contactpersoon. Je kunt betaald worden uit de Wet langdurige zorg (Wlz), Jeugdwet, Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) of de Zorgverzekeringswet (Zvw).

3. Regel je BIG-registratie

Als verpleegkundige registreer je je in het BIG-register. Het register behandelt je aanvraag meestal binnen drie weken. Vervolgens ben je verplicht om je BIG-registratienummer bekend te maken op alle plekken waar je je naam en beroep vermeldt voor je bedrijf. Denk aan je website of e-mailhandtekening. Als VIG’er hoef je je niet te registreren in het BIG-register.

4. Schrijf je in bij KVK

Schrijf je in bij KVK als ondernemer. Je krijgt daarbij een SBI-code die overeenkomt met het werk dat je doet. Voor verpleegkundige en VIG’er is de SBI-code: 86919 en voor wijkverpleegkundige is de SBI-code: 88101. 

5. Vraag eHerkenning aan

Je hebt eHerkenning nodig voor je aanmelding bij het Zorgaanbiedersportaal. Aanvragen kan hier. Houd er rekening mee dat dit geld kost. De hoogte van de kosten verschillen per type inlogmiddel en per betrouwbaarheidsniveau. Je ontvangt de eHerkenning binnen een dag tot enkele dagen. Als je alleen zorg verleent vanuit de Wmo mag je deze stap overslaan. 

6. Meld je aan bij het Zorgaanbiedersportaal

Meld je aan bij het Zorgaanbiedersportaal als nieuwe zorgaanbieder, zodat je bekend bent bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Dit is verplicht vanuit de Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza). Log in op het Zorgaanbiedersportaal en vul de vragenlijst in. Na het verzenden van de vragenlijst is je inschrijving klaar. Als je alleen zorg verleent vanuit de Wmo sla je deze stap over.

7. Voldoe aan de Wkkgz

Zorg ervoor dat je voldoet aan de eisen van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz). Dit betekent onder meer dat je een klachtenfunctionaris moet hebben en dat je je aansluit bij een erkende geschilleninstantie. Lever je alleen zorg vanuit de Wmo of Jeugdwet? Dan hoef je niet te voldoen aan de Wkkgz, maar moet je wél voldoen aan de eisen van de gemeente waarin je zorg verleent. Controleer bij die gemeente wat deze eisen zijn.

8. Vraag je VOG aan

Vraag een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) aan, zodat je deze aan je opdrachtgevers kunt laten zien. Ben je lid van een brancheorganisatie? Controleer of zij een VOG voor je aanvragen en vergoeden. Zo niet, vraag de verklaring dan zelf hier aan. Een VOG kost geld. Binnen een tot vier weken heb je de verklaring in huis.

9. Vraag een keurmerk aan

Vraag een keurmerk aan. Verpleegkundigen moeten een keurmerk hebben, zodat je een AGB-code kan aanvragen. Voor de VIG'er is dat niet verplicht maar opdrachtgevers, zorgkantoren of de gemeente kunnen er naar vragen. Een keurmerk is een kwaliteitsbewijs. Je laat ermee zien dat je professioneel ondernemer bent. En dat je werkt volgens de eisen en regels die bij jouw beroep horen. Goed om te weten: het kost geld om een keurmerk aan te vragen. Je ontvangt het merk binnen een paar weken. Er zijn twee keurmerken waar je uit kunt kiezen:

• KIWA is een keurmerk voor zzp’ers in de (thuis)zorg. De keuring gebeurt via het uploaden van documenten en is een jaar geldig. 
• HKZ staat voor Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector. De keuring verloopt via een interview en is uitgebreider dan bij het KIWA- keurmerk. Het keurmerk is ook duurder en langer geldig: drie jaar.

10. Vraag een AGB-code aan

Vraag een Algemeen GegevensBeheer-code (AGB-code) aan, zodat je de zorg die je verleent kunt declareren. Je vraagt de AGB-code aan bij Vektis. Het aanvragen duurt ongeveer twintig minuten, de code ontvang je binnen vijf werkdagen. Wijzigt er iets in je situatie of je werkzaamheden? Dit kan gevolgen hebben voor de geldigheid van je AGB-code. Je registraties bij KVK, BIG en Vektis zijn namelijk gekoppeld. Check dus regelmatig of ze alle drie nog kloppen met je werkelijke situatie.

11. Check: lever je verplichte of onvrijwillige zorg?

Lever je verplichte of onvrijwillige zorg? Dat betekent dat je patiënt tegen diens wil zorg krijgt om schadelijke situaties te voorkomen. Voor de patiënt zelf of voor anderen. Volg het stappenplan van de Wet zorg en dwang (Wzd) en registreer je bij het locatieregister.

12. Denk na over je cliëntendossiers

Bedenk hoe je de cliëntendossiers wilt bijhouden. Je moet van elke cliënt gegevens bijhouden over diens gezondheid en de begeleiding. Welke gegevens in het dossier moeten staan, verschilt per behandeling en medische beroepsgroep. Cliënten moeten hun gegevens veilig en kosteloos kunnen bekijken en beheren.  

13. Check of je Btw-plichtig bent

Check of je btw-aangifte moet doen. Twee weken na je inschrijving bij KVK krijg je een brief van de Belastingdienst. Daarin staat of je kwartaalaangifte moet doen of dat je bent vrijgesteld van btw. Het is jouw verantwoordelijkheid om te controleren of dit klopt. Bel de Belastingdienst als je twijfelt. Bekijk hier welke zorgdiensten zijn vrijgesteld van btw. 
Bijvoorbeeld:

• Als je zorg levert via een bemiddelingsbureau kun je btw-plichtig zijn. Je moet dan btw rekenen aan je klant en btw-aangifte doen. 
• Als zelfstandige zonder bemiddelingsbureau zijn de meeste diensten die je levert vrijgesteld van btw. Je hoeft dan geen btw-aangifte te doen. 

14. Doe aan marketing

Vind cliënten of opdrachtgevers. Het maken van een marketingplan kan hierbij helpen. Particulieren en zorginstellingen vind je bijvoorbeeld via je eigen netwerk en via online platforms waar vraag en aanbod samenkomen. Of gebruik een bemiddelingsbureau als je het lastig vindt om klanten te werven. 

Regel algemene zaken voor startende ondernemers 

Als ondernemer regel je ook je algemene voorwaarden en verzekeringen. Hiermee voorkom je onduidelijkheid tussen jou en je klanten en verminder je ondernemersrisico’s. Het is ook wettelijk verplicht om je bedrijfsadministratie bij te houden. Lees hier meer over administratie en boekhouden. 

Video: checklist starten in de zorg

In deze video zie je algemene aandachtspunten als je als zzp'er wilt starten in de zorg.