Je eigen bedrijf beginnen in crisistijd

Aan het begin van de coronacrisis daalde het aantal startende ondernemers. De schrik zat er flink in. Uit de KVK trendrapportage blijkt dat het aantal starters weer toeneemt. Het aantal bedrijven in Nederland is in 2021 met 120.521 toegenomen tot 2.199.387. Dit is een stijging van 6% ten opzichte van het jaar daarvoor.

Je eigen bedrijf starten tijdens een crisis betekent ondernemen met een flinke portie lef en aanpassingsvermogen. Voor een crisis hoef je je plannen om een eigen bedrijf te beginnen niet in de ijskast te zetten. Maar pas je plan zo nodig wel aan. Zo hield je tijdens de coronacrisis rekening met de overheidsmaatregelen en tijdens de energiecrisis probeer je het energieverbruik zo laag mogelijk te houden. Ga in afgeslankte vorm aan de slag met minder kosten of kies voor zekerheid en begin het bedrijf naast je baan. Zorg ook dat je een financiële buffer hebt om de eerste maanden mee door te komen.

Je plan aanpassen

Als Nederland kampt met een crisis, daagt dat je uit creatief te zijn. Neem je bedrijfsplan kritisch onder de loep en bepaal hoe je kunt inspelen op de situatie. Onderzoek of je kunt starten met minder kosten en denk nog eens na over de risico’s die je loopt. Denk bijvoorbeeld al na over wat je kunt doen tegen hoge gaskosten en hoe je je bedrijf duurzaam op kan zetten.

Volg tijdens een crisis het nieuws zo goed mogelijk. Waar nodig kan je dan je plan aanpassen. Zo waren ondernemers tijdens de coronacrisis direct op de hoogte van nieuwe maatregelen en konden zij zich hierop voorbereiden. Ook wist men meteen of er regelingen waren voor ondernemers. Doe dit ook tijdens de energiecrisis. Wees alert op nieuwe plichten en regelingen vanuit de overheid. Of heeft de oorlog in Oekraïne invloed op jouw zaak? Check daarnaast regelmatig welke wetten en regels veranderen.

Het starten van een bedrijf is vooral veel zaken uitzoeken. Ben je geschikt als ondernemer? Is er een markt voor jouw idee? Hoeveel omzet moet je maken om genoeg inkomen uit je bedrijf te behalen? Zet dit allemaal op papier, bijvoorbeeld in een ondernemingsplan.

Tip: de levensduur van een ondernemingsplan is beperkt, want de wereld om ons heen verandert snel. Een ondernemingsplan is een goed hulpmiddel om regelmatig naar je bedrijfsstrategie, de markt en klanten te kijken. In elke fase. Het business model canvas helpt je daarbij. Het is een handige tool om snel te zien waar kansen liggen. Waar kun je beter mee stoppen en waar moet je aan werken? Zo kun je blijven groeien en innoveren tijdens en na de coronacrisis, want het is een eenvoudig model dat je steeds kunt bijstellen.

Starten vanuit huis

Vaak kun je vanuit je eigen huis jouw bedrijf starten. Denk aan een administratiekantoor of cateringbedrijf. Voordelen zijn dat je kosten bespaart en alles bij de hand hebt. Een nadeel kan zijn dat je sneller afgeleid bent, bijvoorbeeld door de kinderen. Een groot deel van de ondernemers start vanuit huis, zo ook Sharla Soekhradj-Manohar van Advice4People in Helmond. Deze ervaren HR-specialist is er door ziekte een aantal jaar tussenuit geweest. Momenteel is ze aan het re-integreren. Tijdens de coronacrisis kreeg ze bijna geen reacties meer op sollicitaties en ook het aantal vacatures was minimaal. “Dit gaf bij mij de doorslag om als zzp’er aan de slag te gaan. Ik beschik over een berg aan ervaring en ben enorm gemotiveerd om weer te gaan werken. Ik start een adviesbureau dat zich gaat richten op personeelsadvies, re-integratie en coaching. Groot voordeel is dat ik mijn eigen tijd kan indelen en zo zelf invulling kan geven aan mijn bedrijf. De eerste opdracht heb ik al binnen.”

Tip! Ga je toch een pand huren? Of probeer je eerst je ideeën uit via een pop-up store? Onderhandel over (ontbindende) voorwaarden en huurprijs. En kijk eens naar de voordelen van een bedrijfsverzamelpand.

Bedrijf naast je baan

Heb je een vaste baan en vind je de stap naar ondernemerschap nu te veel risico? Het is ook mogelijk om parttime ondernemer te worden. Veel zzp’ers zijn ooit zo begonnen. Jorden Kleinjan van Jorden Scooterservice te Ridderkerk is er daar een van: “In de omgeving waar ik woon hadden scooterreparateurs het heel erg druk, dus ik zag dat er ruimte was voor een extra reparateur. Als voorbereiding heb ik een investeringsplan geschreven en ben ik op zoek gegaan naar huisvesting. Mijn baas was eerst niet heel blij met mijn plannen maar hij gunde me zeker mijn eigen bedrijf. Ik kreeg zelfs mijn eerste bedrijfskleding met logo cadeau. Voordat de coronacrisis uitbrak had ik al deeltijd-ontslag genomen. In die zin kon ik niet meer terug. Toch zou het uiteindelijk mijn plannen niet hebben tegengehouden."

Starten vanuit WW of bijstand

Veel mensen verloren hun baan aan het begin van de coronacrisis. Inmiddels is er weer meer vraag naar arbeidskrachten. Zo daalde in de afgelopen 3 maanden het aantal werklozen met gemiddeld 9.000 per maand. Daarmee kwam het aantal werklozen in januari 2022 uit op 354.000. In het tweede kwartaal van 2022 is dit zelfs gedaald tot 327.000. Dit blijkt uit cijfers van het UWV. Er zijn speciale regelingen om vanuit de WW of bijstand een bedrijf te starten. Denk hierbij aan coaching en financiële ondersteuning. Zo start je met een steuntje in de rug.

Verkopen via een online platform of webwinkel

Uit onderzoek van KVK blijkt dat het aantal webwinkels in Nederland de laatste jaren toeneemt. Inmiddels zijn er zo’n 89.000 bedrijven die verkopen via internet geregistreerd bij KVK.

Top drie verkoop via internet aan consumenten:

1. Non food algemeen assortiment SBI 47919
2. Kleding en modeartikelen SBI 47914
3. Huis- en tuinartikelen SBI 47915

Wil je een webshop beginnen? Dan moet je veel dingen regelen. Denk aan domeinnaam, keurmerk, betaalmethode en retourvoorwaarden.

Wil je jouw producten online aan de man brengen zonder grote voorraden of kosten om een webshop te bouwen? Dan is inkoop en verkoop via online platforms als Amazon, AliExpress, eBay en Bol.com een mogelijkheid. Bekijk goed met welke kosten je te maken krijgt, zoals verzend- en retourkosten, maar ook aan kosten voor het vertalen van productomschrijvingen. Door deze kosten inzichtelijk te maken, kom je erachter of er nog genoeg winst overblijft. Doe onderzoek naar de concurrentie op het platform. Bedenk hoe jij je gaat onderscheiden op bijvoorbeeld prijs, uniek assortiment of snelle levering.

Hoe kom je aan klanten?

Een bijzondere tijd vraagt om een bijzondere aanpak bij het vinden van klanten. Maar een aantal basisprincipes blijft overeind:

• Bepaal je doelgroep. Durf te kiezen, je kunt er niet voor iedereen zijn.
• Bepaal hoe je deze doelgroep kunt bereiken.
• Vraag je af hoe je je gaat onderscheiden met je product of dienst, dus waarom een klant voor jou kiest en niet voor de concurrent.
• Vraag je af hoe je kunt samenwerken met andere ondernemers. Door gezamenlijke acties bereik je meer mensen en versterk je elkaar.

Een marketingplan helpt je de juiste aanpak te kiezen.

Tip: probeer jouw klant altijd aangehaakt te houden. Ben je gestart en kun je bijvoorbeeld tijdelijk geen producten leveren? Houd je klant constant op de hoogte van de laatste stand van zaken en deel op je website of in je nieuwsbrief handige tips over dit product of een interview met een specialist op dit gebied.

Financiering van je plannen

Om een eigen bedrijf te starten heb je geld nodig. Maak een financieel plan met een gedegen onderbouwing voordat je naar een financier stapt. Verwerk in je plan hoe je omgaat met de gevolgen van de crisis, nu en in de toekomst. Dit plan is, naast jouw enthousiasme en gedrevenheid, nodig om een financier te overtuigen geld te steken in je bedrijf. De financier is op zoek naar zekerheden. Daarom spelen de branche waarin je start en de risico’s die je loopt een belangrijke rol bij de aanvraag. Steek je eigen geld in jouw bedrijf of heb je al een partij gevonden die dat aandurft? Dit geeft de financier vertrouwen om met je in zee te gaan.

André Dolsma, Commercieel directeur bij Qredits, merkte dat veel starters hun plannen tijdens de coronacrisis on hold zetten, zeker in getroffen branches. “Van groot belang is om in je financiële plan uit te gaan van een langere aanloopperiode dan normaal. Breng je vaste kosten goed in beeld en zorg dat je een financiële buffer creëert. Check je verdienmodel en misschien kun je nog kosten reduceren. Helaas zal het ondernemersklimaat na een crisis niet in één klap weer normaal worden. Denk goed na of je echt wilt starten of toch pas als alles enigszins is genormaliseerd. Gebruik je gezond ondernemersverstand. Maar heb je een goed plan en de juiste skills dan moet je je zeker niet uit het veld laten slaan.”

Besparen op energie

Het is altijd goed om te besparen op kosten. Maar tijdens een energiecrisis is het zeker de moeite waard om je gebruik te beperken. Want hoe houd je de energiekosten betaalbaar? Onderzoek bijvoorbeeld hoe je je gaskosten zo laag mogelijk houdt. Of bereken hoeveel je kunt besparen op energie. Daarnaast kan een energieadviseur je hierbij helpen.

Besparen op energie doe je vaak voor jezelf, maar de overheid verwacht dit soms ook van je. Zo bestaat er bijvoorbeeld een energiebesparingsplicht. En moeten bepaalde kantoorpanden minimaal energielabel C hebben. Daarnaast kan het juist ook zijn dat je in aanmerking komt voor subsidies. Denk bijvoorbeeld aan de energie-investeringsaftrek (EIA). 

Ook kan het lonen om naar andere vormen van energie te kijken. Uiteraard hangt dit wel af van de soort onderneming. Heb je bijvoorbeeld weleens nagedacht over zonnepanelen op het dak van je huis of van je bedrijfspand. Een andere optie voor je dak is het zogenaamde groene dak. Dit ziet er niet alleen mooi uit, maar bespaart ook energiekosten en is goed voor het milieu! Deze investeringen kosten wel geld, maar dat kan je vaak uiteindelijk weer terugverdienen.

Inschrijving KVK

Wil je je bedrijf inschrijven bij KVK? Je doet je voorbereiding vanuit huis en maakt online een afspraak. Je komt persoonlijk langs om de registratie officieel te maken. Kijk vooraf goed of je aan de criteria voldoet.

Tip: denk goed na over je bedrijfsomschrijving. Deze omschrijving moet een weerspiegeling van de feitelijke situatie zijn. De KVK-medewerker bepaalt in overleg met jou de passende SBI-Code. Deze code wordt onder andere gebruikt door overheidsinstanties, brancheorganisaties, pensioenfondsen, banken en verzekeringsmaatschappijen. Veranderen door de tijd de activiteiten van je bedrijf, meld dit dan bij KVK.

De meeste startende ondernemers kiezen voor de rechtsvorm eenmanszaak. Een eenmanszaak richt je snel en eenvoudig op. Nadeel is dat je met je privévermogen aansprakelijk bent voor de schulden van je bedrijf. Onderzoek dus goed wat jouw risico’s zijn en sluit verzekeringen af voor de risico’s die je niet zelf kunt dragen. Denk ook aan het opstellen van contracten en leverings- en betalingsvoorwaarden. Dit geeft je houvast als een opdracht afgezegd wordt of er problemen zijn met de betaling.

Tip: sluit je aan bij een belangenvereniging of brancheorganisatie. Ze komen voor je op in moeilijke tijden. Zo lobbyen deze organisaties bij de overheid over steunmaatregelen voor hun achterban en komen ze met praktische tips hoe je om kunt gaan met een crisissituatie.