Een bedrijf starten met schulden, kan dat?

Bijna iedereen in Nederland heeft wel een studieschuld, hypotheek of abonnement met een telefoon op afbetaling. Zolang je elke maand op tijd betaalt, is zo’n schuld geen probleem. Maar onderzoek van het CBS laat zien dat 650.000 Nederlandse gezinnen te maken hebben met schulden die ze niet kunnen afbetalen. Door hoge rentes worden de schulden steeds hoger. Heb je zulke schulden, dan is een bedrijf starten of zzp'er worden moeilijk. 

Als je een bedrijf begint, heb je vaak opstartkosten en moet je spullen of voorraad kopen. Banken willen je liever geen geld lenen, want geld lenen aan iemand met schulden is een risico. In de meeste gevallen is het oplossen van je schulden de eerste stap naar je eigen bedrijf. Wees in ieder geval altijd eerlijk over je schulden in gesprekken met schuldhulpverleners of geldverstrekkers. 

Er zijn drie mogelijkheden om toch een bedrijf te starten als je schulden hebt:

1. Hulp vragen bij de gemeente 
2. Zelf hulp zoeken 
3. Een lening aanvragen 

1. Hulp vragen bij de gemeente

Als je geen inkomen en geen eigen geld hebt om een bedrijf te starten, kun je via de Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) hulp krijgen en geld lenen bij de gemeente. 

Zit je in de schuldsanering (Wet schuldsanering natuurlijke personen, Wsnp)? Dan mag je meestal geen bedrijf starten of als zzp’er aan de slag. Ben je er zeker van dat je plannen voor een bedrijf een succes worden, dan kun je proberen om toestemming te krijgen van de rechter-commissaris. Doe dit in overleg met je bewindvoerder. Zorg voor een goed ondernemingsplan, voordat je toestemming vraagt. 

“Schulden die moeilijk op te lossen zijn, staan hierbij wel in de weg”, zegt Hans Heyer, adviseur zelfstandigen bij de gemeente Groningen. “Als je in de laatste maanden van een schuldsanering zit, willen we nog wel eens beginnen met de voorbereiding naar de Bbz. Het belangrijkste is dat je moeilijke schulden oplost, voordat je gebruik kunt maken van Bbz.”

Schuldhulpverlening van je gemeente

Zoek je hulp bij de gemeente, dan wijst deze je een schuldhulpverlener toe. Die probeert afspraken te maken met je schuldeisers. Dit noem je een ‘minnelijk traject’. Als het niet lukt om een betalingsregeling af te spreken, kan de gemeente ervoor kiezen jouw schulden af te betalen. Je krijgt dan een saneringskrediet van de gemeentelijke kredietbank. Dit is een lening die je binnen anderhalf jaar moet terugbetalen. Voordeel van zo’n saneringskrediet is dat je afbetaalt naar afloscapaciteit. Dat betekent dat de kredietbank kijkt naar hoeveel jij kunt afbetalen. Vaak worden je inkomsten dan op de rekening van de kredietbank gestort. De bank betaalt hiervan vervolgens je vaste lasten.

Schuldenvrij? Doe een beroep op de Bbz

Voor startende ondernemers die hun schulden hebben afbetaald, bieden sommige gemeenten een voorbereidingstraject. Tijdens dit traject blijf je je uitkering krijgen en vervalt je sollicitatieplicht. In dit artikel lees je meer over hoe deze regeling werkt.

2. Zelf hulp zoeken

Voor hulp bij het oplossen van je schulden kun je ook zelf contact opnemen met een schuldhulpverlener. Het voordeel is dat je meestal gelijk terechtkunt, terwijl gemeenten soms een wachtlijst hebben. Ook kun je dan zelf kiezen met welke hulpverlener je aan de slag gaat. Samen met de schuldhulpverlener maak je een overzicht van alle schulden. Welke kun je wel of niet afbetalen? En binnen hoeveel tijd? Misschien is schulden saneren mogelijk. Dat betekent dat je een betalingsregeling afspreekt met schuldeisers, zoals de Belastingdienst. Als schuldeisers zonder goede reden niet willen meewerken aan zo’n regeling, kan de rechtbank ze daartoe dwingen. Dit heet een dwangakkoord.

Behalve bij het oplossen van schulden, kan een schuldhulpverlener je begeleiden bij het starten van je bedrijf.  En diegene kan samen met jou een plan maken over hoe je je geldzaken het beste kunt aanpakken.

Een overzicht van schuldhulpverleners vind je op de site van de NVVK, de branchevereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren.

3. Een lening aanvragen 

Een lening krijgen voor je bedrijfsplannen lukt bij een gewone bank meestal niet als je schulden hebt. Er zijn wel andere manieren om aan geld te komen. Denk bijvoorbeeld aan crowdfunding. Daarbij vraag je aan een grote groep mensen, meestal via internet, om kleine bijdragen te leveren om samen het benodigde geld te verzamelen.  Geld lenen bij vrienden of familie is ook een mogelijkheid. 

Qredits 

Ook komen veel starters bij Qredits uit, een stichting die samenwerkt met verschillende banken en met het Ministerie van Economische en Sociale Zaken. Qredits helpt ondernemers met financiering tot € 250.000, coaching en tools. “Ook de starters met schulden uit het verleden komen bij ons”, vertelt directeur Roy Spit van Qredits: “Voor banken is het te risicovol om ondernemers die schulden hebben gehad geld te lenen. Een faillissement is in Nederland al helemaal een probleem. Voor gewone banken tenminste.” 

Ben je ooit failliet gegaan? Dan kun je een aanvraag doen bij Qredits. “De adviseur onderzoekt het faillissementsverslag. Hierin staat hoe je het faillissement hebt afgewikkeld. En wat je gaat doen om dit een tweede keer te voorkomen. In sommige situaties kun je als ondernemer niks aan een faillissement doen en kun je een lening krijgen.” 

Heb je gebruik gemaakt van de Wet schuldsanering natuurlijke personen (Wsnp)? Als je een lening krijgt bij Qredits, krijg je verplicht begeleiding van een coach. 

Lenen bij de kredietbank

Als je een lening nodig hebt om je bedrijf te starten, kun je ook terecht bij een kredietbank die is aangesloten bij Sociale Banken Nederland. Deze banken werken samen met gemeenten en zijn gericht op hulp bij geldproblemen. Of je een lening krijgt, hangt af van jouw situatie. 

Wil je meer weten over het oplossen van schulden? Bekijk de checklist Geldzaken op orde of leg je vraag voor aan het KVK Adviesteam.