Houd je kinderopvang draaiend met weinig personeel

Elke branche heeft zijn eigen kenmerken en werknemers met specifieke behoeften. Hoe ga je als werkgever in de kinderopvang om met het personeelstekort nu de vacatures blijven oplopen tot 35.000 in 2025?

Drie tips voor de kinderopvang

Kinderopvangeigenaar Jeanet Schaap en kersverse vestigingsmanager Tessa Beerten geven tips over hoe je personeel in de kinderopvang vindt, of zo efficiënt mogelijk inzet.

1. Blijf ook in een krappe arbeidsmarkt kritisch

Blijf kritisch op wie je aanneemt, ook als het lastig is om überhaupt nieuwe medewerkers te vinden. Wees in je vacaturetekst en tijdens sollicitatieprocedures duidelijk over de pedagogische visie van je opvangorganisatie, zodat je de kans op een goede match vergroot. De ene kinderopvang stuurt op de zelfstandigheid van het kind, de andere juist op samenwerking. Kinderen merken in de groep of een werknemer zich goed voelt in de rol van pedagogisch medewerker stelt Schaap. “Op jonge leeftijd hebben kinderen al een enorme antenne. Daarom kijken wij tijdens de sollicitatieprocedure bij welke groep een sollicitant past. We werven standaard voor een bredere leeftijdsgroep en niet specifiek voor bijvoorbeeld de babygroep. Als flexibele kinderopvang werken onze medewerkers namelijk op twee groepen. Een bijkomend voordeel is dat we hierdoor extra speling hebben bij het inroosteren van personeel.”

Ook Beerten vindt het belangrijk dat werknemers achter de visie van de kinderopvang staan. “Aan de ene kant willen we het werk van onze werknemers verlichten en leuk maken, aan de andere kant geven we ruimte voor optimale groei en bloei van ieder kind. Deze pedagogische visie vermeld ik duidelijk in de vacatureteksten. “Zo willen we een mismatch voorkomen,” licht Beerten toe. “Vanwege de personeelskrapte heb je niet altijd veel keuze uit sollicitanten. Toch is het goed om kritisch te zijn. Wanneer een nieuwe werknemer tijdens de proefperiode al vertrekt, zorgt dit namelijk voor onrust onder de andere werknemers.”

2. Zet werknemers efficiënt in met combinatiebanen

Werf zowel voor fulltime als parttime contracten en maak zo je werkplanning flexibel. Banen in de kinderopvang of buitenschoolse opvang (BSO) zijn vaak parttime. Volgens Schaap is de kans groot dat die werknemers meer uren willen draaien. “Met combinatiebanen, waarbij een werknemer parttime op verschillende functies of voor verschillende werkgevers werkt, kun je de werkplanning opvullen. Enkele voorbeelden van parttime combinatiebanen:

• Combineer kinderopvang en BSO in een functie. In de ochtend werkt de werknemer dan op de peutergroep, en in de middag op de BSO. 
• Werf onderwijsassistenten. Zij zijn bevoegd om te werken in de kinderopvang. Huur invalkrachten in wanneer de nood hoog is.
• Werf studenten. Studenten mogen onder bepaalde voorwaarden werken in de kinderopvang. Per opleiding zijn er verschillende kwalificatie-eisen voor student-werknemers in de kinderopvang.
• Bied stageplek ken aan, waarbij je inzet op het in dienst nemen van de stagiair zodra de stage succesvol is afgerond.
• Zet groepshulpen in. Een groepshulp is iemand die (nog) niet aan de diploma-eisen voor de kinderopvang voldoet, maar wel helpt met praktische taken zoals eten geven en verschonen. 

3. Geef de kinderen van je werknemers voorrang op opvang

De kinderopvang kampt momenteel met oplopende wachtlijsten. Kinderopvangorganisaties bepalen zelf welke kinderen ze plaatsen. Dit betekent dat je voorrang mag verlenen aan kinderen van werknemers, vertelt Schaap. Het opvangen van kinderen van werknemers is volgens Beerten een win-winsituatie: als werkgever kun je flexibeler roosteren door de werkuren van een medewerker aan te sluiten op de opvangtijd van het kind. Als ouder heb je geen zorg over de opvang van je kind.

Vertel over de opvangmogelijkheid in je vacaturetekst en licht toe wat de voordelen hiervan zijn, adviseert Schaap. 

Diploma-eisen kinderopvang

Werken in de kinderopvang is aan veel regels verbonden. Daardoor is het vinden van geschikt personeel moeilijk, legt Emmeline Bijlsma, directeur Brancheorganisatie Kinderopvang uit. Zo moet vanwege de veiligheid tijdens de opvang minimaal één volwassene met een kinder-EHBO-certificaat aanwezig zijn. Ook gelden voor de functie van pedagogisch medewerker diploma-eisen. “Met de diplomacheck van de website Kinderopvang Werkt! kunnen werkgevers checken of de diploma’s van hun kandidaten voldoende zijn. Of welke certificaten ze moeten halen om zich verder te kwalificeren. Vaak is het volgen van een aanvullende, korte opleiding al voldoende. Iemand uit de kunst- en cultuursector is bijvoorbeeld geschikt voor de kinderopvang als hij een pedagogisch certificaat behaalt.” 

Zzp’ers voor hoge nood

De beroepskracht-kindratio (bkr) stelt dat je een maximum aantal kinderen per pedagogisch medewerker mag plaatsen. Heb je niet voldoende personeel? Dan moet je kinderen weigeren of een groep sluiten. Zelfstandigen spelen op de personeelskrapte in door zich te verhuren aan kinderopvangbedrijven. Schaap herkent deze trend: “Het kan uitkomst bieden om tijdelijk een zzp’er in te huren, bijvoorbeeld in drukke periodes zoals de zomervakantie.”

Het inhuren van een zzp’er in de kinderopvang brengt ook risico’s met zich mee, stelt Bijlsma. “De tarieven van ZZP-ers zijn op dit moment heel hoog. Ook doen zzp’ers vaak geen administratief werk. Deze taken komen dan terecht bij de vaste werknemers en dat verhoogt hun werkdruk.” En let op, kinderen hebben behoefte aan een bekend gezicht op de groep. Dit geeft sociaal-emotionele veiligheid en daarom geldt het vaste-gezichtencriterium.” Check of een zzp’er bevoegd is en maak duidelijke afspraken over uurtarieven en inroosteren. Houd je aan de regels voor zzp’ers inhuren in de kinderopvang en voorkom schijnzelfstandigheid, adviseert de branche-expert.