Hitteplan: houd je medewerkers fit en veilig

Is het vijf dagen lang minstens 25 graden waarvan drie dagen boven de 30 graden? Dan is er een hittegolf. Wat moet je als werkgever doen bij extreme hitte? Er zijn (nog) geen landelijke regels over werken tijdens een hittegolf. Wel moet je altijd zorgen voor een gezonde en veilige werkomgeving. Maak je eigen hitteplan en pas de werkomstandigheden aan bij extreem warm weer. Zo blijft je personeel fit en veilig.

Word wijzer in personeelszaken

Meer personeel betekent meer personeelszaken. De Personeelswijzer laat je zien wat je moet en wat je kunt regelen.

naar de Personeelswijzer

Als werkgever moet je volgens de Arbowet voor een veilige en gezonde werkplek zorgen. De wet schrijft niet voor hoe je omgaat met hitte op de werkvloer of wat je hiervoor moet regelen. Wel staat er dat de temperatuur op de werkplek geen gevaar mag opleveren voor de gezondheid van je werknemers.

Aanhoudende hitte kan leiden tot klachten van vermoeidheid, minder goede prestaties, concentratieproblemen, duizeligheid, hoofdpijn en huidproblemen. Voorkom onnodige personeelsfouten of uitval van medewerkers als gevolg van de hitte, met onderstaande tips en voorbeelden.

Hitteplan voorbeelden

Maak je eigen hitteplan of hitteprotocol met onderstaande voorbeelden en pas de werkomstandigheden aan bij hoge temperaturen. Bijvoorbeeld wanneer er sprake is van een hittegolf. Kijk of er voor jouw bedrijf specifieke risico’s zijn voor overbelasting door hitte met een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E). Bepaal samen met je personeel wat de regels en maatregelen worden. Dit kan je ook opnemen in het personeelshandboek.

Mogelijke maatregelen bij werken in de hitte

De werkgever:

  • Zorgt (indien nodig) voor geschikte werkkleding;
  • Regelt de afvoer van warme lucht door ventilatie;
  • Verkort de werktijd;
  • Verlengt de pauzes;
  • Zorgt voor gekoelde dranken;
  • Isoleert warmteproducerende apparaten;
  • Brengt zonwering aan;
  • Houdt platte daken nat.

De werknemer: 

  • Drinkt veel, maar géén alcohol;
  • Blijft fit om beter met de hitte om te gaan;
  • Vermijdt de warmte tijdens heetste periode van de dag (tussen 12.00 en 16.00 uur)
  • Sluit deuren naar warme ruimtes (oven, branderkamer) zo snel mogelijk;
  • Doet geen zware lichamelijke inspanning of stelt deze uit;
  • Draagt luchtige droge kleding.

Bron: Arboportaal

Tropenrooster

Een effectieve en snelle maatregel is het aanpassen van de werktijden. Wordt er extreme hitte voorspeld? Spreek dan met je werknemers af dat ze hun werkdag anders mogen indelen. Volgens inspanningsfysioloog Thijs Eijsvogels van Radboud umc moet je vooral de heetste periode van de dag vermijden. Hij geeft als tip om bijvoorbeeld te werken van 6.00 uur tot 12.00 uur, dan een lange pauze tot 16.00 uur of 17.00 uur. En daarna nog wat laatste uurtjes werken.

Koele werkomgeving

Maak de werkvloer zo aangenaam mogelijk en bied verkoelende oplossingen in de hitte. Denk aan zonwering, ventilators, airconditioning of verkoelende dranken. Kijk ook hoe je samen de warmte buiten houdt. Doe bijvoorbeeld alleen ’s ochtends alle ramen of deuren tegen elkaar open. Sluit alles weer zodra de temperatuur oploopt. 

Thuiswerken in de hitte

Maak met collega’s die thuiswerken in de hitte afspraken over hoe zij hun werkplek het beste kunnen inrichten. Geef jaarlijks een budget voor het inrichten van hun werkplek, zodat ze bijvoorbeeld een ventilator of mobiele airconditioning kunnen kopen.

Tips van andere werkgevers

Hoe gaan andere ondernemers om met werken in extreme hitte? Twee ondernemers en één beleidsadviseur human capital delen hun visie ervaringen.

Aangepaste werktijden en zonwering

“Werknemers kunnen zelf bepalen of ze thuis of op kantoor willen werken en of ze bijvoorbeeld vroeg willen beginnen of juist later”, zegt Wim van den Burgh van marketingbureau PixelX. Van den Burgh kijkt graag naar de wensen van zijn personeel. “Wij hebben geen hitteplan want een strikt beleid past niet bij onze bedrijfscultuur. Wel bieden we ondersteunende hulpmiddelen, zoals een ventilator. En als het in hun agenda past, kunnen werknemers in de middag verkoeling zoeken, bijvoorbeeld bij de Kralingse Plas. Collega’s hebben zelf de verantwoordelijkheid over hun deadlines en planning."

Van den Burgh werkt met zijn team in het Industriegebouw, een monumentaal pand in Rotterdam. “In het begin was het wat lastiger om je in dit pand voor te bereiden op de hitte. Onze studio’s hebben enkelglas en daardoor is het aansluiten van airco ingewikkeld. Gelukkig hebben we sinds kort zonwerend raamfolie. Dat verlaagt de temperatuur met zo’n zeven tot acht graden.”

Roulatiesysteem

“De evenementenbranche heeft een hitteplan met richtlijnen zoals waterpunten, zonnebrand, schaduwplekken en aangepaste werktijden”, zegt ondernemer Guy Verbeek. “Dienstverlening aan gasten bij de horeca en receptie moet altijd doorgaan.” Verbeek levert onder andere personeel aan festivals in binnen- en buitenland. Ook verzorgen ze het middenmanagement, waarbij ze werken tussen de organisator en het personeel op de vloer.

“Op festivals zoals Mysteryland werken we met een roulatiesysteem voor de beveiligers. We zetten dan extra personeel in dat met drinken, eten en zonnebrand langsgaat bij alle beveiligers die op het terrein een vaste positie hebben. Daarnaast zorgen we dat de beveiligers kunnen wisselen indien nodig. Zeker bij lange werkdagen zoals in onze branche is een soepele roulatie tijdens heel warme werkdagen nodig.”

Airco in vrachtwagens

“Om het werk in de transport en logistiek veilig te houden, moeten werknemers het hoofd letterlijk koel kunnen houden”, zegt Manue Azoulay, beleidsadviseur human capital bij ondernemersvereniging evofenedex. “Het installeren van een airco in een vrachtwagen is bijvoorbeeld verplicht. Dat is opgenomen in de cao ‘Beroepsgoederenvervoer over de weg en de verhuur van kranen’. In deze cao wordt rekening gehouden met een goed werkklimaat."

Ook voor hun mensen die werken in magazijnen nemen ze extra maatregelen. “In de magazijnen wordt veel met heftrucks gewerkt. Een ongeluk zit dan in een klein hoekje. Tijdens een hittegolf werken we daarom vaak met een tropenrooster. De magazijnmedewerkers en heftruckchauffeurs beginnen dan een uurtje eerder. In de koele uurtjes laten ze de laaddeuren open. Wat ook veel voorkomt, is dat ze de magazijndaken natspuiten.”

Vaker extreme hitte

Wetenschappers en meteorologen voorspellen dat extreme hitte vaker zal voorkomen in Nederland. Als het aan Vakbond FNV ligt, krijgen alle cao’s straks hittemaatregelen. Bereid je alvast voor en zorg dat jouw hitteplan op orde is.