Effectieve teambuilding is meer dan alleen een leuk uitje

Je spreekt van teambuilding als je een groepsactiviteit organiseert om beter samen te gaan werken. Niet alle teamuitjes vallen dus onder teambuilding, vertelt Roy Sijbom, universitair docent Arbeids- en Organisatiepsychologie aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). “Een avondje steengrillen met z’n allen is leuk, maar voor echt goede teambuilding is meer nodig dan alleen een gezellig samenzijn.”

Doel bepalen

Bij effectieve teambuilding bepaal je vooraf wat je met de activiteit wilt bereiken, zoals:

1. teamdoelstellingen (her)formuleren;
2. relaties tussen teamleden versterken;
3. de rollen op de werkvloer verduidelijken;
4. problemen binnen een team oplossen.

Sijbom legt uit: “Al deze componenten kunnen eraan bijdragen dat een team beter gaat samenwerken. Wanneer werknemers helder voor ogen hebben aan welk gezamenlijk doel ze werken en wie welke verantwoordelijkheden heeft, heeft dit een positief effect op het werkproces. Het verbeteren van relaties tussen teamleden kan zorgen voor meer onderling vertrouwen en betere communicatie.”

Aansluiten bij behoefte

Om vast te stellen welke teambuildingsactiviteit je het best kunt organiseren, is de behoefte van je team leidend. “Bepaal de activiteit als werkgever of manager dus niet in je eentje, maar met het hele team,” zegt Sijbom. “Dat zorgt ervoor dat iedereen zich betrokken voelt bij de keuze. Bespreek vooraf: waar lopen we tegenaan, wat is het probleem? Zodra je het doel van de teambuilding helder hebt, kun je op zoek naar een activiteit die helpt om dat doel te bereiken.”

Voorbeelden van doelen met passende activiteiten zijn:

De communicatie tussen teamleden verbeteren

Werk met je team aan een puzzel of raadsel. Tijdens het gezamenlijk oplossen van vraagstukken wordt duidelijk of teamleden naar elkaar luisteren, hoe zij communiceren en wat daarin anders kan.

Teamrollen verduidelijken

Bij groepsactiviteiten die moeten leiden tot een concreet resultaat, zoals bijvoorbeeld bij een escaperoom, worden teamleden zich bewust van de rol die zij spelen in een groep en welk effect dit heeft op de samenwerking.

Elkaars (onbekende) kwaliteiten ontdekken

Door samen een creatieve workshop te volgen, zoals schilderen of bouwen met Lego, leren teamleden meer over de (onbekende) kwaliteiten van collega’s.

Onderling vertrouwen creëren

Wanneer teamleden tijdens feedback- of kennismakingsactiviteiten hardop uitspreken wat ze in elkaar waarderen of vertellen wat ze buiten het werk om belangrijk vinden, zorgt dit voor meer onderling vertrouwen.

Goede onderlinge communicatie is belangrijk om de behoefte van je team boven water te krijgen, vertelt Sijbom. “Hoe groter je team, hoe lastiger het wordt om elkaar goed te begrijpen. Iedereen interpreteert uitspraken en ideeën van een ander immers op zijn eigen manier. Dat kan zorgen voor misverstanden, waardoor het werkproces vertraagt. Een teambuildingactiviteit die gericht is op het verbeteren van de communicatie kan dan helpen.”

Niet vergeten: evalueren

Bespreek achteraf altijd wat de teamactiviteit heeft opgeleverd. “Wanneer je de hele middag met Legosteentjes hebt zitten bouwen, maar je bespreekt daarna niet wat je daarvan hebt geleerd, dan is dat zonde van je tijd”, licht Sijbom toe.

Evalueer bijvoorbeeld met elkaar hoe de rollen in het team verdeeld waren tijdens de activiteit. Wie was afhankelijk van wie? “Als teamleden gaan inzien welke consequenties het voor anderen heeft als ze hun taak niet goed uitvoeren, ontstaat een beter besef van hun rol in het grotere geheel. Dit kun je vertalen naar de rolverdeling in het dagelijkse werk. Gezamenlijk evalueren heeft zo een positief effect”, voegt Sijbom toe. “Het is eigenlijk al een teambuildingsactiviteit op zich.”

“Vergeet ook niet om een 2e evaluatiemoment in de toekomst te plannen, om terug te kijken op de periode na de teambuilding. Wat was de conclusie tijdens de 1e evaluatie en hoe is de situatie nu? Hoe heeft de teambuilding daaraan bijgedragen?”

Online teambuilding

Ook online kun je effectief teambuilden. Zeker nu we steeds vaker afwisselend thuis en op kantoor werken, is het goed om hier aandacht aan te besteden. “Er zijn bijvoorbeeld online escaperoom-activiteiten die hetzelfde doel hebben als live escaperooms op locatie”, vertelt Sijbom. “Je leert met elkaar meedenken in een groep, informatie uitwisselen en samenwerken. Hiermee kun je online hetzelfde effect bereiken als offline, zolang de activiteit maar specifiek voor het gekozen doel is ontworpen.”

Externe partij

Sijbom geeft aan dat je je bij teambuilding het best kunt laten ondersteunen door een ervaren begeleider. “Het loont om je vooraf goed te verdiepen in de partijen die teambuildingsactiviteiten aanbieden. Niet alles wat teambuilding wordt genoemd, is ook daadwerkelijk voor dat doel bedacht. Vraag de aanbieder altijd hoe de activiteit gaat helpen bij datgene wat je met je team voor ogen hebt.”

Is het inhuren van een externe partij te kostbaar? Zoek dan online naar een teambuildingactiviteit waar je een goede instructie bij krijgt om het zelf te kunnen organiseren. Stel vast of de activiteit past bij het gestelde doel en bereid je goed voor. Of beter nog: laat je team zelf met een voorstel komen. Dan is de kans op succes het grootst.