Complimenten en waardering zijn belangrijker dan salaris

Uit onderzoek blijkt dat werknemers zelfs meer waarde hechten aan waardering en aandacht van de manager dan aan salaris. Je kunt hierop inspelen door complimenten op je werkvloer te stimuleren.

Een goed compliment

Een goed compliment gaat in op de persoon achter het resultaat. “Bij complimenten op de werkvloer denk je al snel aan de prestaties die iemand levert”, vertelt Suzanne Penning. Zij is eigenaar van Flirtcompany, een bureau dat trainingen en workshops biedt in aandacht, verbinding en waardering. “Het is goed om deze successen te vieren, maar de kans bestaat dat iemand steeds harder gaat werken om diezelfde waardering te krijgen. En dat kan op den duur voor een burn-out zorgen.”

Volgens Penning werkt een goed compliment als een drietrapsraket van prestatie, inzet en persoonlijke eigenschappen. “Een voorbeeld: stel dat je medewerker die dag een mooie omzet draait. Benoem dan de verdiensten van deze medewerker en complimenteer daarbij specifiek zijn gedragsaspecten, zoals de klantvriendelijkheid of samenwerking. Sluit het compliment af met hoe die persoon is. Bijvoorbeeld, fijn dat je altijd zo behulpzaam, enthousiast of oplossingsgericht bent. Iemand voelt zich intrinsiek erkend in wie hij is en blijft gemotiveerd om prettig te werken in plaats van de druk te voelen om weer te presteren.”

Kwetsend compliment

Een compliment kan echter ook verkeerd overkomen. Een compliment is geen grapje en mag geen kwetsende vorm hebben, stellen auteurs Frank van Marwijk en Hans Poortvliet in Het groot complimentenboek. “Moedig dat je gewoon blijft doorpraten terwijl niemand reageert”, is een van de voorbeelden die zij aanhalen als een verkeerd compliment. Verder stippen de schrijvers aan dat een compliment over kleding passend kan zijn, maar dat je loftuitingen over het lichaam op de werkvloer beter kunt vermijden om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen.

Penning bevestigt dit: “In een training maakte iemand de opmerking: “Jij bent echt knap, mensen durven zeker niet op jou af te stappen?” Hij bedoelde dit niet kwetsend, maar de persoon tegen wie die hij dit zei voelde zich wel ongemakkelijk. Als zo’n situatie ontstaat in een groep of team, spreek de persoon die dit zegt dan hierop aan. Vaak is iemand zich niet bewust van de kwetsende opmerking, maar je kunt het wel laten weten als iets ongepast of verkeerd overkomt. Maak het bespreekbaar.”

Complimenten stimuleren

Je kunt op verschillende manieren complimenten geven op de werkvloer stimuleren.

1. Start je overleg met positieve punten

Focus bij een dagelijks of wekelijks overleg eerst op wat goed gaat. “Start bijvoorbeeld met een klein rondje waarin iedereen eerst 1 of 2 positieve punten noemt over de afgelopen week en ga daarna verder in op wat er moet gebeuren”, oppert Penning. “Dit betekent overigens niet dat je fouten onder het tapijt moet vegen”, vult ze aan. “Integendeel: als iets verkeerd gaat, bespreek dit dan ook met elkaar. Maar benader het positief. Gooi de situatie open in de groep en laat het team meedenken over wat wel goed ging en wat je ervan kunt leren. Als iemand zich erkend voelt in de groep, is hij minder bang om fouten te maken en ontstaat er geen angstcultuur, maar een cultuur waarin je van elkaar leert. Dat draagt bij aan een positieve werksfeer.”

2. Laat collega's elkaar complimenten geven

Wat volgens Penning ook goed werkt, is collega’s elkaar laten complimenteren. Daar zijn verschillende manieren voor, legt ze uit. “Hang aan het einde van een teambuildingsdag of een personeelsuitje voor elke collega een groot vel papier op een muur, en laat iedereen met post-its een compliment voor die persoon opschrijven en opplakken. Na afloop neemt iedereen zijn vel mee naar huis. De ervaring leert dat werknemers zulke vellen echt als schatten bewaren. Je kunt dit ook tijdens een online meeting doen, waarbij je in duo’s werkt en iedereen het compliment voor zijn collega in de chat zet. Zo ontstaat een aanstekelijke bom van waardering.”

“Je kunt het geven van onderlinge complimenten daarnaast faciliteren door te rouleren met een buddysysteem. Elke week of maand koppel je 2 collega’s aan elkaar die in die periode intensiever samenwerken en op gezette tijden inchecken hoe het met de ander is. Dit sluit je aan het einde af met het uitspreken of opschrijven van complimenten. Benoem ook hierbij niet alleen prestaties, maar juist ook dingen als collegialiteit en betrokkenheid.”

3. Vier Complimentendag

Op 1 maart is het Nationale Complimentendag: een jaarlijks event dat veel organisaties aangrijpen om extra waardering te geven aan hun werknemers of klanten. “Complimentendag is een uitgelezen moment om met alle collega’s stil te staan bij het positieve effect van waardering. Voor sommige mensen is het geven van complimenten een tweede natuur. Betrek deze collega’s erbij als ambassadeur om invulling te geven aan Complimentendag.”

“Maar spaar de complimenten niet op voor deze speciale dag, of voor een functioneringsgesprek”, sluit Penning af. “Zie het als een startschot om de rest van het jaar vaker complimenten te geven.”