Aantal vertrouwenspersonen afgelopen vijf jaar aanzienlijk gestegen

Aantal vertrouwenspersonen in Nederland (2018-2023)

Inge te Brake, voorzitter van de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen (LVV), dé beroepsvereniging van vertrouwenspersonen, herkent zich in de cijfers. “Vanaf de, van oorsprong Amerikaanse, MeToo-beweging zagen we al een stijging in het aantal vertrouwenspersonen maar na de gebeurtenissen bij het televisieprogramma ‘The Voice of Holland’ en alles wat daarna nog bekend werd, steeg het aantal helemaal enorm. De MeToo-beweging bracht enig bewustzijn in organisaties hier, maar dat kon men nog wegschuiven. Na alle misstanden hier in Nederland, valt er niets meer te ontkennen en groeit het bewustzijn dat we een maatschappelijk probleem hebben en ook weten we dat het in alle organisaties voorkomt.”

Vertrouwenspersoon Henriëtte Wijnen (Wijnen Coaching & Consultancy) sluit zich hier bij aan en ziet ook dat organisaties zich meer bewust zijn van wat de impact van ongewenst- en niet integer gedrag is. “Er is het afgelopen jaar veel over gezegd en geschreven in de media, ook naar aanleiding van een aantal andere zaken zoals bij televisieprogramma De Wereld Draait Door. Aan de andere kant merk ik ook dat een groot aantal organisaties toch nog steeds van mening is dat ‘het wel meevalt’ met dat ongewenste gedrag en er ook van wegkijken. Dat is opmerkelijk, want uit onderzoeken blijkt dat een (psychologisch) veilige en prettige werkomgeving veel oplevert zoals: werkgeluk, meer innovatie en toename van productiviteit en minder verzuim.”

Diversiteit

Te Brake ziet de LVV steeds meer divers worden. “Waren we aanvankelijk een vereniging met heel veel vrouwelijke leden, nu zien we ook steeds meer mannen, jonge mensen en mensen vanuit diversiteit vertrouwenspersoon zijn. Hier zijn we uiteraard erg blij mee.” 

Wel is het volgens Wijnen van groot belang dat bedrijven een LVV registervertrouwenspersoon hebben. “Dat kan een in- of externe vertrouwenspersoon of een combinatie ervan zijn. Een vertrouwenspersoon kan de eerste opvang doen en is een ‘luisterend oor’ voor diegene die daar behoefte aan heeft en bekijkt samen met de melder naar mogelijke oplossingen. Het kan de-escalerend werken en de melder houdt de regie. De vertrouwenspersoon vertaalt eventueel ook de signalen door naar management, HR en/of directie zodat daar iets mee gedaan kan worden. Bijvoorbeeld door advies te geven om beleid aan te passen of zaken bespreekbaar te maken.”

Aantal vertrouwenspersonen in Nederland per provincie (2018-2023)

Meeste vertrouwenspersonen en grootste toename in Zuid-Holland

De provincie Zuid-Holland heeft in het laatste kwartaal van 2023 niet alleen de meeste vertrouwenspersonen (180) maar kent de afgelopen vijf jaar ook de grootste toename van het aantal vertrouwenspersonen, ruim zes keer zoveel.

Volgens Wijnen is het hebben van een vertrouwenspersoon overigens allesbehalve een 'afvink-dingetje’. “Het gaat er echt om dat er vanuit directie/bestuur/management een intrinsieke motivatie is om een (psychologisch)veilige werkomgeving te creëren. En niet omdat het moet vanuit de wet. Dat een organisatie ècht wil weten hoe het wat dat betreft ervoor staat en er integraal mee aan de slag gaat”, aldus Wijnen.

Te Brake is het hier mee eens en hoopt van harte dat de casuïstiek goed wordt aangepakt en er niet altijd voor een onderzoek gekozen wordt. “Dat is ook helemaal niet nodig. Het gesprek voeren over de manier waarop we met elkaar omgaan blijft de grootste pijler om de veiligheid op de werkvloer te vergroten”. 

Vertrouwenspersoon in het mkb: hoe regel je dit?

Tien meest gestelde vragen die binnenkomen bij het KVK-adviesteam