Maak je website voor alle bezoekers toegankelijk

Stel: een slechtziende bezoeker wil graag je product online kopen. Maar doordat hij alleen met een muis door je website kan navigeren, komt hij niet verder dan de homepagina. Het liefst gebruikt de bezoeker namelijk sneltoetsen, omdat dit minder visuele inspanning vraagt. Maar dit moet wel mogelijk zijn.

Veel websites zijn ontoereikend voor bezoekers met beperkingen. Omdat deze websites niet voor iedereen toegankelijk zijn, lopen ondernemers miljoenen potentiële klanten en dus omzet mis.

Beter vindbaar

Als je website toegankelijker is, belonen zoekmachines dit met een hogere positie, vertelt Kristian Mul, productmanager bij Digitoegankelijk. "Bij zowel online vindbaarheid als online leesbaarheid staat gebruikersgemak centraal. En dit is precies waar zoekmachines op beoordelen. Zoekmachines navigeren namelijk ook door je website, net als bezoekers. Als dit makkelijk gaat, beland je hoger in de zoekresultaten en vinden bezoekers je sneller.”

Wettelijke eisen

Wil je je website beter toegankelijk maken? Mul adviseert om je aan de WCAG 2.1 te houden. "Hierin staan de toegankelijkheidseisen voor webcontent. De websitebezoeker moet alle informatie en andere componenten van een website kunnen waarnemen. Je let dan op de (afbeeldings)teksten, afbeeldingen, video’s, infographics en podcasts die je plaatst.”

Daarnaast gaat voor bedrijven per 2025 een wettelijke verplichting in op basis van de European Accessibility Act. “Bereid je nu al voor. Het toegankelijk maken van je website is een behoorlijke klus. Ga daarom nu al aan de slag en zorg ervoor dat iedereen toegang heeft tot al je beschikbare informatie online en deze ook kan begrijpen.”

Snel inzicht

Wanneer je weet waar je website wel en niet aan voldoet, kun je verbeterstappen maken. Onderstaande handvatten helpen je daarbij:

• Stel met het stappenplan voor een toegankelijke website vast wat je bedrijf al aan toegankelijkheid doet en wat je nog kunt verbeteren.
• Doe de zelfscantest van van MKB-Nederland, Accessibility en Thuiswinkel.org om je webshop te beoordelen op webtoegankelijkheid.
• Houd je aan de richtlijnen van Digitoegankelijk.nl om aan de eisen voor webtoegankelijkheid te voldoen.

Tips per doelgroep

Met bovenstaande handvatten weet je de algemene valkuilen van je website. De toegankelijkheid van je website kan echter per beperking, zoals lichamelijk of visueel, verschillen. Mul geeft hieronder tips voor verschillende soorten bezoekers.

Bezoekers met een lichamelijke beperking

In Nederland zijn 1,6 miljoen mensen met een lichamelijke beperking. Dit varieert van mensen met een geamputeerd lichaamsdeel tot reumapatiënten. Onderstaande tips helpen je bij het verbeteren van de toegankelijkheid van je website voor bezoekers die bijvoorbeeld niet zo snel kunnen typen of de muis bedienen.

• Bied grotere (menu)knoppen wanneer de bezoeker door de website of het websitemenu navigeert.
• Gebruik spraakcommando’s, zodat de bezoeker minder hoeft te typen. Installeer hiervoor tekst-naar-spraak-software.
• Zorg dat de muisnavigatie op je website goed werkt. Bezoekers met een visuele beperking kunnen dan deze navigatie volgen, maar via sneltoetsen. Ontdek tips voor een goede muisnavigatie.
• Reageer met een foutmelding als de gebruiker een formulier niet juist invult, zodat hij weet dat de informatie nog niet is verzonden en waar hij nog iets moet invullen.
• Zorg bij het invullen van tijdgebonden formulieren, zoals bij trainingen of examens, voor extra ruime invultijd.

Bezoekers met een gehoorprobleem

Ongeveer 800.000 mensen in Nederland hebben een auditieve beperking. Dit kun je voor hen doen:

• Zorg voor ondertiteling bij een video, zodat de bezoeker de tekst kan lezen.
• Gebruik korte zinnen en makkelijke woorden. Mensen die communiceren in gebarentaal gebruiken een andere grammatica, waardoor geschreven Nederlands voor hen niet vanzelfsprekend goed te begrijpen is.
• Zorg voor uitgeschreven tekst (transcriptie) bij audiobestanden, zoals podcasts.
• Zorg dat de gebruiker zelf (achtergrond)geluid kan instellen of uitschakelen.

Bezoekers die slechtziend, kleurenblind of blind zijn

Zo’n 300.000 Nederlanders hebben een visuele beperking. Voor hen kun je dit doen:

• Zorg voor contrasterende kleuren, zoals zwarte letters in een oranje vlak, in plaats van witte letters. Hoe groter het verschil in kleur, hoe beter.
• Geef bezoekers de mogelijkheid om zelf de lettergrootte aan te passen. Digitale informatie kun je tot wel 32 keer vergroten. Je websites en apps moet je dan wel op de juiste manier programmeren en moeten vergrotingsapparatuur ondersteunen. Zorg ervoor dat je website schaalbaar (responsive) is, zodat deze meebeweegt en geschikt is zoveel mogelijk verschillende apparaten.
• Onderstreep hyperlinks. Zo kunnen kleurenblinden ze makkelijk herkennen.
• Programmeer je website zo dat deze voorgelezen kan worden. Dat kan via speciale voorleessoftware. Breng daarvoor alle informatie die je met kleur, vorm of beeld overbrengt ook met tekst over. Denk aan afbeeldingen en infographics. Hierdoor kan software de informatie voorlezen. Geef afbeeldingen bijvoorbeeld altijd een duidelijke bestandsnaam en alt-tekst. Voorleesprogramma’s lezen informatie, zoals de bestandsnaam, over de afbeeldingen op en een afbeelding met een tekst ‘afbeelding 123’ zegt een blinde niets. Ga voor een bestandsnaam en alt-tekst als ‘foto tandpasta extra white 75 ml’.
• Voer ook alternatieve teksten in voor de symbolen die je gebruikt, zoals bijvoorbeeld een vinkje of emoji. Let daarbij op de verschillende betekenis van dezelfde symbolen. Denk bijvoorbeeld aan 2 verschillende vinkjes die ieder voor een andere boodschap staan. 
• Blinde mensen maken vaak gebruik van een brailleleesregel. Dit speciale toetsenbord sluiten ze aan op hun pc, laptop of tablet, waarmee zinnen op het beeldscherm worden omgezet naar braille (en omgekeerd). Houd daar rekening mee. Maak bij hyperlinks bijvoorbeeld geen gebruik van ‘klik hier’, maar van een beschrijving als ‘lees meer over tandpasta voor gevoelige tanden’. Zo weet de blinde gebruiker waar de doorlink naartoe leidt.

Bezoekers die digitale informatie lastig verwerken

Sommige bezoekers vinden het lastig om online informatie te begrijpen, bijvoorbeeld vanwege een gebrek aan online ervaring of ouderdom. Tips om hen te helpen de informatie te begrijpen:

• Als je hyperlinks gebruikt in je teksten, maak dan in de linktekst duidelijk waar je bezoeker terechtkomt als hij op de link klikt. Dus niet ‘klik hier’ maar ‘lees het 7-stappenplan’.
• Gebruik korte zinnen en makkelijke woorden.
• Vul uitleg of productinformatie aan met een afbeelding. Bezoekers kunnen dan zelf kiezen wat ze het duidelijkst vinden.
• Zorg dat de bezoeker bewegende, knipperende of flitsende inhoud of achtergrondgeluiden kan uitzetten.

Zijn de tips te technisch van aard? Een websitebouwer kan je helpen.

Vraag om feedback

Vermeld op je website dat je werkt aan de toegankelijkheid, adviseert Mul. Benoem de stand van zaken, leg je aanpak uit en nodig bezoekers uit om feedback over de toegankelijkheid te geven met een link naar een contactadres of digitaal formulier.