Exportsubsidie helpt mkb, ‘maar je moet aan de bak’

Subsidie kan je als ondernemer een flinke duw in de rug geven als je de grens over wilt. In dit artikel delen twee experts hun kennis. Daarmee ontdek je meer over de mogelijkheden en eisen van verschillende subsidies.

Gratis geld

‘Subsidie? Gratis geld, dat moet je niet laten liggen.’ Wessel de Vries hoort het regelmatig. Toch is de werkelijkheid genuanceerder, vindt de themaspecialist internationaal ondernemen van het Friese Ynbusiness. “Het zijn mooie regelingen. En je ontvangt geld. Maar je verbindt je daarmee wel aan een aantal voorwaarden en spelregels. Je moet echt aan de bak. Afspraken nakomen, verantwoording afleggen en zelf investeren in tijd, energie en geld.”

Bert Beverdam, managing consultant bij subsidie-adviesbureau PNO, sluit zich hierbij aan. “Een subsidie aanvragen kan ingewikkeld zijn. Je hebt te maken met bepaalde procedures, deadlines en juridische kaders. Tegelijk moet je creatief zijn om met je plannen goed aan te sluiten op de subsidie die je wilt.”

De Vries adviseert om een subsidieaanvraag kritisch en zorgvuldig te overwegen. Een kleine afwijking van de voorwaarden leidt al snel tot een afwijzing. "Maar als je serieus geïnteresseerd bent in exporteren, bereid je jezelf goed voor. Je legt een subsidie dan niet zomaar aan de kant als het aanvraagproces ingewikkeld is.”

“Export doe je er niet even bij. Ook mét subsidie valt of staat succes met je eigen inzet en keuzes. Kijk daarom eerst of je bedrijf wel klaar is voor een buitenlands avontuur. Al dan niet geholpen met ‘gratis geld’.”

Klappen van crisis

De Vries zag aan het begin van de coronacrisis de interesse in export bij ondernemers sterk dalen. “Ervaren mkb’ers kregen hier en daar klappen terwijl starters hun plannen parkeerden. Nu covid minder op de voorgrond staat , ziet hij weer volop beweging. “Startende exporteurs zijn actief geworden.”

Terwijl bezoekjes aan het buitenland weer doorgaan, blijven ook de online ontmoetingen. “Dat werkt prima als je een zakenpartner of klant al kent”, zegt De Vries.
Op technisch vlak wordt beeldbellen volgens hem ook meer ingezet. Vakmensen die voorheen vaker moesten reizen helpen nu op afstand met de installatie of een probleem van grote machines. "Bedrijven innoveren op deze manier. Het kan voor veel ondernemers interessant zijn om ook op dit vlak te kijken naar beschikbare subsidies.”

Financiële slagkracht

De internationale handel draait na twee jaar covid weer op volle toeren. Toch is zorgeloos ondernemen er voor velen niet bij. Ondernemers kampen met hoge kosten, lange levertijden en een gebrek aan personeel. Voor die speciale problemen zijn niet direct subsidies beschikbaar. Wel voor het aanboren van nieuwe markten. “Als je bijvoorbeeld een andere markt op wilt omdat je geen zaken meer kan doen in Oekraïne of Rusland, dan kun je steun krijgen vanuit Support International Business (SIB)." Binnen die regeling kun je budget aanvragen voor bijvoorbeeld coaching, of voor hulp bij je start op een nieuwe markt.

Wanneer een ondernemer investeert in een buitenlandse markt is financiële slagkracht belangrijk. Zeker nu ondernemers klappen krijgen, kan een exportsubsidie uitkomst bieden. "De internationale handel trekt weer aan. Er gaan veel goederen de grens over, al is dat met hogere transportkosten."

Een exportsubsidie biedt een bedrijf veel voordelen volgens De Vries. “Je ontvangt geld. Daardoor investeer je minder eigen vermogen en loop je dus minder financieel risico. Zo sta je sterker en stijgt de kans op een aanvullende lening van een bank. Verder neem je een voorsprong op je concurrent, omdat je bijvoorbeeld ontwikkelkosten van je product lager houdt. Dit zie je terug in je verkoopprijs. Tenslotte vergroot je jouw netwerk door samenwerking met kennisinstituten, overheden, marktpartijen en bedrijven."

Exportsubsidie aanvragen

Het aantal aanvragen van exportsubsidies nam de laatste jaren wat af, weet Bert Beverdam. “Door covid." Reizen was lastiger en daarmee werd de interesse voor een nieuwe samenwerking of project in het buitenland kleiner. Beverdam verwacht dat de interesse weer groeit.

Hij ziet dat een subsidie binnenslepen lastiger wordt. Regelingen zijn kort beschikbaar en de eisen zijn scherp.“Een exportsubsidie aanvragen is voor de meeste bedrijven geen standaard bezigheid. Het kost veel tijd en de kans van slagen is niet altijd even groot." De slaagkans stijgt volgens hem als bedrijven gebruikmaken van ervaren adviesbureaus. "Subsidieverstrekkers kijken met een professionele blik en veel kennis van zaken naar elke aanvraag. Daarom blijft het indienen van een subsidieaanvraag de moeite waard.”

Zelfstandig een exportsubsidie aanvragen kan ook. “Zeker wanneer het gaat om kleinere bedragen”, zegt De Vries. “Die aanvragen kun je soms in een paar uurtjes regelen.”
Gaat het om grotere bedragen en meer ingewikkelde aanvraagprocedures, dan adviseren De Vries en Beverdam een specialist te betrekken.

Aan de slag

Met deze tips van Beverdam kunnen mkb-ondernemers direct aan de slag met hun subsidieaanvraag:

• De verschillende subsidies vind je in dit overzicht van subsidies en regelingen. Op deze lijst staan zowel landelijke als internationale subsidies.
• Is jouw bedrijf echt een mkb-onderneming? Daar kom je achter als je de mkb-toets invult.
• Soms is een snelle aanvraag noodzakelijk. Voor sommige subsidiepotjes geldt namelijk ‘wie het eerst komt, het eerst maalt’. Of het aantal aanvragen is zo groot dat het budget snel op is. Besteed wel de volle aandacht aan je aanvraag, al heb je haast.
• Als er geen subsidieregeling van toepassing is, kan een overheid soms toch steun bieden aan ondernemingen. Dit heet de-minimissteun. Hiervoor gelden strikte voorwaarden en een ondernemer ontvangt maximaal 200.000 euro per drie belastingjaren.
• Controleer vooraf of je eHerkenning nodig hebt voor een subsidieaanvraag. Veel organisaties die een subsidieregeling uitvoeren, gebruiken eHerkenning. Het is veilig en gebruiksvriendelijk.
• Let op de geldigheidstermijnen van vouchers en regelingen. Geef wijzigingen en verlengingsverzoeken voor je bedrijf op tijd door aan de subsidieverstrekkers.

Vijf exportsubsidies

Als je de grens over wilt met je bedrijfsactiviteiten of al internationaal zakendoet helpen deze zes subsidies je verder.

1. Support International Business (SIB)

De regeling Support International Business (SIB) helpt je bij de start als exporteur of wanneer je een nieuwe buitenlandse markt betreedt.

2. Dutch Trade and Investment Fund (DTIF)

Het Dutch Trade and Investment Fund (DTIF) geeft je een steuntje in de rug als je zaken wilt doen in het buitenland en financiering zoekt. Deze subsidie geldt voor alle landen behalve DGGF-landen; dit zijn opkomende markten en ontwikkelingslanden. Hiervoor geldt de regeling Dutch Good Growth Fund (DGGF).

3. Dutch Good Growth Fund (DGGF)

Het Dutch Good Growth Fund (DGGF) ondersteunt je met leningen, deelnemingen, exportkredietverzekeringen en exportfinancieringen in opkomende markten en ontwikkelingslanden.

4. Demonstratieprojecten, haalbaarheidsstudies en investeringsvoorbereidingsprojecten (DHI)

De subsidie voor demonstratieprojecten, haalbaarheidsstudies en investeringsvoorbereidingsstudies (DHI-subsidie) ondersteunt ondernemers die willen investeren in een bedrijf of die mogelijke afnemers willen overtuigen van hun technologie, product of dienst.

5. Subsidie Eurostars

De subsidie Eurostars ondersteunt mkb’ers in de high tech onderzoeks- en ontwikkelingssector die samenwerken met partners in andere landen. Voor de subsidie zijn jaarlijks twee inschrijfmomenten.