Op investeringen kun je in 2023 willekeurig afschrijven

Wat is willekeurig afschrijven?

Willekeurig afschrijven betekent dat je fiscaal meer afschrijft op een bedrijfsmiddel dan wettelijk is toegestaan. De wet bepaalt dat je bedrijfsmiddelen boven de 450 euro in gelijke bedragen afschrijft over meerdere jaren. Een laptop van 3.000 euro schrijf je bijvoorbeeld af in drie jaar met afschrijvingen van 1.000 euro per jaar. Met willekeurig afschrijven wijk je van deze regel af en kies je zelf welk bedrag je afschrijft.

Tijdelijk extra afschrijven

Willekeurig afschrijven kun je alleen in bepaalde gevallen doen. Bijvoorbeeld als je een milieuvriendelijk bedrijfsmiddel koopt of als je een startende ondernemer bent. In 2023 was er tijdelijk een extra regeling: de willekeurige afschrijving op nieuwe bedrijfsmiddelen.

Als je in 2023 een nieuw bedrijfsmiddel hebt aangeschaft of geproduceerd, mag je hierop willekeurig afschrijven. De extra afschrijving is maximaal 50% van de aanschaf- of productiewaarde van het nieuwe bedrijfsmiddel. Het komt bovenop je normale afschrijving van 2023. De boekwaarde die overblijft wordt in de jaren erna op de normale wijze afgeschreven. De regeling geldt zowel voor ondernemingen in de inkomstenbelasting als de vennootschapsbelasting.

Voordelen willekeurig afschrijven

Extra veel afschrijven kan voordelig zijn als je dit jaar extra winst maakt. Extra winst kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat je in een hogere belastingschijf valt en meer belasting betaalt. Dit kun je misschien voorkomen door extra afschrijven. Soms blijf je dan buiten een hogere belastingschijf (progressievoordeel).

Ook als je niet in een hogere belastingschijf terechtkomt is willekeurig afschrijven voordelig. Als zo de belastbare winst verlaagt betaal je minder belasting. Je houdt dan meer geld over in een jaar (liquiditeitsvoordeel).

Wat is het nadeel?

Door een willekeurige afschrijving houd je in latere jaren minder over om af te schrijven. Dit kan nadelig zijn als je in die jaren veel winst maakt. Afschrijvingen verlagen de winst. Dus als je minder kan afschrijven dan blijft je winst hoger en betaal je daardoor mogelijk meer belasting. 

Als je de extra afschrijving niet doet, dan kun je in de komende jaren meer afschrijven. Dat kan gunstig zijn als je meer winst maakt. Overleg bij twijfel met je boekhouder wat voor jou de beste keuze is. 

Voorwaarden willekeurig afschrijven 2023

Je komt in aanmerking voor de tijdelijke regeling als je aan de volgende voorwaarden voldoet:

• Het gaat om een bedrijfsmiddel dat je in 2023 hebt aanschaft of geproduceerd.
• Het bedrijfsmiddel is nieuw en nog nooit gebruikt.
• Je neemt het bedrijfsmiddel vóór 1 januari 2026 in gebruik.
• Het gaat om een bedrijfsmiddel dat niet is uitgezonderd (zie hieronder).

Uitzonderingen

Sommige bedrijfsmiddelen vallen niet onder de tijdelijke regeling voor willekeurig afschrijven. Deze bedrijfsmiddelen doen niet mee:

• Gebouwen.
• De volgende vervoermiddelen: schepen, vliegtuigen, bromfietsen, motoren en personenauto’s voor privévervoer (tenzij het privé-auto’s zonder CO2-uitstoot zijn).
• Immateriële activa zoals goodwill, licenties, vergunningen en software.
• Dieren.
• Openbare wegen en enkele objecten die er aan vastzitten, zoals bruggen en tunnels.
• Bedrijfsmiddelen die je voor lange tijd aan dezelfde partij verhuurt.
• Bedrijfsmiddelen die je al willekeurig afschrijft via een andere regeling.

Rekenvoorbeeld willekeurige afschrijving

De willekeurige afschrijving op nieuwe bedrijfsmiddelen is maximaal 50% van het bedrag dat je in totaal afschrijft op een bedrijfsmiddel. Dit komt bovenop je normale jaarlijkse afschrijving. Bekijk hieronder een rekenvoorbeeld van een investering van 60.000 euro met een restwaarde van 10.000 euro. En een economische levensduur van vijf jaar.

• Bedrag dat je totaal afschrijft: € 60.000 (aanschafwaarde) - €10.000 (restwaarde) = € 50.000
• Bedrag dat je eenmalig willekeurig afschrijft in 2023: maximaal 50% van € 50.000 = € 25.000
• Bedrag dat je wettelijk verplicht per jaar afschrijft: € 25.000 euro (de overige 50%) / 5 jaar economische levensduur = € 5.000 per jaar
• Afschrijvingen over de volledige vijf jaar:
  • in 2023: € 5.000 + € 25.000 = € 30.000
  • in 2024: € 5.000 euro
  • in 2025: € 5.000 euro
  • in 2026: € 5.000 euro
  • in 2027: € 5.000 euro
  • Totaal afgeschreven over levensduur van vijf jaar: € 50.000 euro

Gebruiken na 2023

Heb je het nieuwe bedrijfsmiddel nog niet in 2023 in gebruik genomen maar doe je dat wel vóór 2026? Dan mag je in 2023 maximaal het bedrag afschrijven dat je er dat jaar voor betaald hebt. Dit kan minder zijn dan het maximum van 50% van de aanschafwaarde.

Gevolgen voor andere regelingen

Willekeurig afschrijven kan nadelige gevolgen hebben voor andere regelingen. Dit zijn vaak regelingen waarbij de waarde van een bedrijfsmiddel of je winst een rol spelen. Bijvoorbeeld:

• Lagere mkb-winstvrijstelling: de mkb-winstvrijstelling is een korting op de belastbare winst voor ondernemers in de inkomstenbelasting. Het bestaat uit een percentage van de winst. Door willekeurig afschrijven verlaag je de belastbare winst en dus ook de mkb-winstvrijstelling.
• De KIA maximaal gebruiken: je profiteert het meeste van de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek (KIA) als je tussen de 2.601 euro en 63.716 euro (bedragen 2023) investeert in bedrijfsmiddelen. Je krijgt dan de hoogste aftrek van 28%. 

Overleg met je belastingadviseur of accountant over het effect van willekeurig afschrijven op andere regelingen die je misschien nog gebruikt.

Meer fiscale regelingen

De willekeurige afschrijving is één van de fiscale regelingen die belastingvoordeel opleveren. Lees meer over populaire subsidies en regelingen of bekijk het overzicht op Ondernemersplein.